Da li evropske sile imaju plan ako Trump smanji američko vojno prisustvo u Evropi?

Piše: Armin Sijamić

Donald Trump, nakon izborne pobjede 6. novembra, još uvijek nije preuzeo dužnost predsjednika Sjedinjenih Američkih Država, ali je njegova politika predmet razmatranja širom svijeta. Nepredvidivom predsjedniku ne vjeruju u potpunosti ni stari evropski saveznici.

Posljednjih dana Njemačka, kao najveća evropska ekonomija i jedan od dva glavna motora Evropske unije, bavi se raspuštanjem vlade i novim izborima. Istovremeno, kancelar Olaf Scholz razmatra kako nastaviti pomagati Ukrajini da se odbrani od ruske agresije, i šta Evropa može uraditi ako Trump odluči da američke vojne i druge kapacitete prebaci u druge krajeve svijeta.



Iako je Njemačka okosnica Evropske unije, ona nije vojna sila, čak ni u poređenju sa susjednom Poljskom. Drugi motor Evropske unije je Francuska i kao jedina nuklearna sila u tom klubu ima posebnu odgovornost za sigurnost Evrope. Uostalom, to je stara želja predsjednika Emmanuela Macrona, a koja svoje korijene ima u mandatima njegovih prethodnika na čelu Francuske.

Naime, Macron želi stvoriti evropske snage koje će postojati paralelno sa NATO-om, što nije ideja koja raduje SAD, kao ni sve u Evropi. Određene države više vjeruju američkom oružju nego starim evropskim silama. Jedna od njih je Poljska, a ima ogromnu stratešku važnost, jer graniči sa Ukrajinom, Bjelorusijom i Rusijom, koja je u temelju svakog evropskog sigurnosnog promišljanja od strane Zapada.

Evropa bez Trumpa

Ali ako Trump želi da se Evropljani pobrinu za svoju sigurnost, u skladu sa njegovom poznatom i za mnoge poštenom postavkom da se moraju braniti sami ili Washingtonu platiti da ih brani, onda je vrijeme za Macronovu politiku. On je u utorak u Parizu ugostio generalnog sekretara NATO-a Marka Ruttea da bi razgovarao upravo o ovoj temi.



Macron je tada rekao da je „oduševljen“ što se druge evropske države ponašaju u skladu s njegovim dugogodišnjim pozivom da više ulažu u odbranu i da Evropa treba da preuzme veću odgovornost, dodavši da je „predugo izbjegavala da snosi teret vlastite sigurnosti“.

„To je program evropske strateške autonomije koji će nam omogućiti da imamo više novca, da izgradimo kapacitet i autonomiju za Evropljane, kao i sposobnost da sarađujemo sa našim neevropskim saveznicima kao dio Alijanse“, rekao je Macron.

Upravo u ovim riječima se krije dilema koja postoji u Washingtonu. Naime, Trumpove pozive da se Evropljani naoružaju, u skladu sa pravilima NATO-a, saveznici su počeli ispunjavati pod administracijom Josepha Bidena i američka industrija oružja sada posluje odlično.

http://nap.ba/qpost/334200

Biden i Trump: Dvije političke vizije s istog izvora

Piše: Armin SijamićPosljednjih desetak dana američka politička scena bruji o jednom intervjuu i nekoliko izjava. Carlson Tucker je intervjuisao predsjednika Rusije Vladimira Putina, a Donald Trump je radio ono po čemu je prepoznatljiv - davao te

„To je dobro za Evropu i dobro je za Ameriku“, rekao je ranije Jens Stoltenberg, Rutteov prethodnik na funkciji u NATO-u, govoreći da će ove godine više od dvadeset članica saveza potrošiti preko dva posto svog BDP-a na odbranu i da je u posljednje dvije godine naručeno oružja u vrijednosti od 140 milijardi dolara, od čega više od dvije trećine iz Sjedinjenih Država.

Macronovo ciljanje na gradnju kapaciteta u Evropi i autonomiji za Evropljane možda natjera Trumpa da ponovo razmisli o pitanju sigurnosti saveznika. Masovna kupovina američkog oružja od strane saveznika je ono što je Trump tražio u svom prvom mandatu i sada konačno dobio.

Ukrajinsko pitanje

Trenutno centralno pitanje u odnosu Sjedinjenih Država i evropskih saveznika je rat u Ukrajini. Trumpova namjera da zaustavi rat još uvijek je samo riječ, jer nikome nije jasno kako će to izvesti osim da Kijev bude poražen i ponižen.

Poraz Kijeva nije opcija za Ujedinjeno Kraljevstvo, drugu evropsku nuklearnu silu u NATO-u, barem prema bivšem premijeru Borisu Johnsonu. Prije nekoliko dana on je rekao da bi britanski vojnici mogli završiti u Ukrajini ako Trump obustavi pomoć, jer bi poraz Kijeva doveo do „još veće prijetnje na našim granicama, granicama evropskog kontinenta gdje god se demokratije sukobljavaju s Rusijom.“



Želju Londona da suzbija širenje uticaja Moskve na sve načine, Johnson je pokazivao i dok je bio premijer. Uz Sjedinjene Države, London je dao odlučujuću podršku Kijevu da se odbrani u prvim danima invazije, čak i kada najveći dio evropskih saveznika nije vjerovao da Rusi pripremaju napad. Nepristajanje na bilo kakve ustupke Moskvi pokazao je i kada je nakon početka rata uvjerio ukrajinskog predsjednika Volodimira Zelenskog da ne pristaje na mir s Rusijom.

Prema tvrdnjama Davida Arahamija iz decembra prošle godine, koji je bio saradnik Zelenskog i šef parlamentarne frakcije njihove stranke Sluga naroda, Ukrajina i Rusija su dogovorili kraj rata u proljeće 2022. godine na pregovorima u Turskoj, na kojima je pregovarač bio i ovaj zvaničnik. Ali tada je u Kijev, prema tvrdnjama Arahamija, došao Johnson i Zelenskog naveo da sporazum iz Turske odbaci, što se na kraju i desilo.

Johnson nije jedini koji bi slao trupe u Ukrajinu ako bi Rusi probili ukrajinske linije. Macron je o tome govorio u martu ove godine, računajući da se Trump može vratiti u Bijelu kuću.

http://nap.ba/qpost/337404

Macronovi momci u Odesi i priželjkivanje Putinovog strateškog poraza

Piše: Armin SijamićIdeja o francuskim trupama u Ukrajini, koju je Emmanuel Macron iznio krajem prošlog mjeseca, dobija nove detalje. Suočen s mogućnošću da će Kijev biti poražen, Macron (bankar i tehnokrata iz stranke centra) je počeo javno

Sigurnost košta

Veliki rat u Ukrajini iscrtao je novu geopolitičku mapu Evrope. Pitanje na Zapadu je gdje će ruske trupe zastati, odnosno biti zaustavljene. Ono što ostane s druge strane fronta biće stavljeno pod sigurnosni kišobran Zapada, sa Trumpom ili bez njega, barem prema Macronovim planovima.

Tako su se poklopila brojna pitanja, a koja se suštinski mogu podvesti pod jedno – odbrana Evrope od Moskve. U okviru toga je pitanje da li će se Evropa oslanjati pretežno na svoje ili američke resurse. Macron želi da taj teret ponesu evropske države, a do sada je službeni Washington tu ulogu uzimao na sebe.

Ovo ozbiljno pitanje otvara dileme i krije zamke za Zapad. Ko će i kako proizvoditi napredno oružje i kome će ga prodavati? Ako evropske sile odluče da proizvode najveći dio onoga što im je potrebno za njihove oružane snage, kome bi Washington prodavao ono što proizvedu američke kompanije? Ako bi Washington nastavio da bude glavna poluga u odbrani Evrope, onda bi se moglo zaključiti da će dosadašnji trend zbrisati većinu evropskih proizvodnih kapaciteta. I na koncu, ako Macronov plan uspije, da li bi bilo potrebe za snažnim američkim prisustvom u Evropi?



O ovim pitanjima ne postoji konsenzus, jer mnogi prioritet daju saradnji sa Washingtonom, poučeni dosadašnjim iskustvom. Macronov stari plan vratiće se u fokus ako Trump uradi ono što je obećao. Tako bi i najprivrženiji američki saveznici na istoku Evrope morali silom prilika da barem saslušaju Macronove ideje. Zato će politika prema Ukrajini svoj nastavak imati i kada se rat završi, jer pitanje sigurnosti Evrope ne može se vezati za samo jedan predsjednički mandat, bilo da se obnaša u Parizu, ili u Washingtonu.