Džamija Ferhadija nakon obnove još ljepša nego prije rušenja 1993. godine

Ferhat-pašina džamija ili džamija Ferhadija srušena je do temelja 7. maja 1993. godine nakon 414 godina postojanja. Njeni ostaci odvezeni su na deponiju smeća. Džamija Ferhadija bila je jedna od 16 džamija srušenih u Banjoj Luci tokom agresije na BiH od 1992. do 1995. godine, piše bh. novinska agencija Patria.

Njenu obnovu pokrenuo je Rijaset Islamske zajednice u BiH 2001. godine gdje je prilikom  pokušaja grupe vjernika da polože kamen temeljac za izgradnju džamije Ferhadije u Banjoj Luci, više stotina srpskih ekstremista spriječilo  taj čin te je u eskalaciji etničkog nasilja nezabilježenog od okončanja rata u BiH, smrtno stradala jedna osoba, a desetine zadobile povrede.

Ferhadija je sagrađena 1579. godine i predstavljala je jedno od najuspješnijih arhitektonskih zdanja iz osmanskog perioda, zbog čega je bila uvršetana u kulturnu baštinu Bosne i Hercegovine, a potom i na listu spomenika svjetske baštine pri UNESCO-u.

Nije poznat njen graditelj, ali je poznato da je bio učenik Mimara Sinana. Izgradnju džamije je financirao Ferhat-paša Sokolović. U kompleksu Ferhadije su se također nalazila i 3 turbeta: Ferhat-paše, njegove unuke Safikadune i njegovih barjaktara, željezna i kamena ograda s česmom, šadrvan i staro mezarje u vrtu. 

Kasnije je kompleks dopunjen sa sahat-kulom izgrađenom nedaleko od Ferhadije. Trenutno se na džamiji obavljaju finalni radovi. Otvaranje je planirano u ljeto 2015. godine, piše NAP.

Jedan od najvećih donatora bila je TIKA (Turska državna agencija za međunarodnu saradnju i razvoj), kao i brojni donatori, pojedinci i vjernici.

U BiH je 7. maj nakon završetka agresije na BiH proglašen Danom džamija.

Inače, džamija Ferhadija predstavljala je jedno od najuspješnijih arhitektonskih zdanja bosanske arhitekture u vrijeme Osmanlija u 16. stoljeću. Izgrađena 1579. godine u čast Ferhat bega Sokolovića. U kulturnu baštinu BiH uvrštena je 1950. godina, a zatim i na listu spomenika svjetske baštine pri UNESCO-u.

Za vrijeme agresije na BiH srušeno je 614 džamija, 218 mesdžida, 69 mekteba, četiri tekije, 37 turbeta i 405 drugih vakufskih objekata. Vojska Republike Srpske (VRS) potpomognuta iz Srbije srušila je 534 džamije, a ekstremisti Hrvatskog vijeća obrane (HVO), pa i Hrvatske vojske (HV), još njih 80. Uništeno je ili oštećeno više od 80 posto od 1.144 džamija koliko ih je prije agresije bilo na prostoru BiH.