Greenpeace tvrdi da se francuski uranijum šalje u Rusiju

(Patria) - Ekološka grupa Greenpeace saopštila je u nedjelju da Francuska šalje reprocesirani uranijum u Rusiju na tretman kako bi se mogao ponovo upotrijebiti, uprkos ratu u Ukrajini, javio je AFP.

Grupa tvrdi da je, iako je legalna, trgovina „nemoralna“ jer mnoge nacije nastoje pojačati sankcije ruskoj vladi zbog njene invazije pokrenute 2022. godine.
Članovi Greenpeacea su u subotu snimili utovar oko deset kontejnera s radioaktivnim oznakama na teretni brod u luci Dunkerque u Lamanšu, saopštila je nevladina organizacija.

Brod Mihail Dudin, registrovan u Panami, redovno se koristi za prevoz obogaćenog ili prirodnog uranijuma iz Francuske u Sankt Peterburg, prema Greenpeaceu.

Ali subotnja pošiljka bila je prva reprocesiranog uranijuma koja je posmatrana u posljednje tri godine, dodali su.

„Nije ilegalno, ali je nemoralno“, rekla je za AFP Pauline Boyer, šefica nuklearne kampanje Greenpeace Francuska. „Francuska bi trebala raskinuti ugovore s Rosatomom, državnom kompanijom koja već tri godine okupira ukrajinsku nuklearnu elektranu u Zaporožju“, dodala je.

Francuski državni energetski gigant Electricité de France (EDF) potpisao je 2018. godine ugovor vrijedan 600 miliona euras podružnicom Rosatoma, Tenexom, za recikliranje reprocesiranog uranijuma. Na ove operacije nisu utjecale međunarodne sankcije zbog rata u Ukrajini.

Rosatom ima jedini pogon na svijetu,u Seversku u Sibiru, sposoban za obavljanje ključnih dijelova konverzije reprocesiranog uranijuma u obogaćeni reprocesirani uran.

Uranijum se može reprocesirati tako da se može ponovno obogatiti i ponovo upotrijebiti. S obzirom na to da cijene urana na međunarodnim tržištima ponovo rastu, energetskim kompanijama se sve više isplati tražiti reprocesiranje istrošenog goriva.

Samo oko deset posto ponovno obogaćenog uranijuma koji Rusija šalje natrag u Francusku koristi se u njenoj nuklearnoj elektrani Cruas, na jugu Francuske, jedinoj u zemlji koja može koristiti obogaćeni reprocesirani uranijum, prema Greenpeaceu.

Francusko ministarstvo energetike i EDF nisu odgovorili na pitanja AFP-a o pošiljci ili trgovini.

Francuska je naredila EDF-u da zaustavi trgovinu uranijumom s Rosatomom 2022. godine kada je Greenpeace prvi put otkrio ugovore nakon ruske invazije.
Francuska je u martu 2024. godine saopštila da „ozbiljno“ razmatra mogućnost izgradnje vlastitog postrojenja za konverziju za proizvodnju obogaćenog reprocesiranog uranijuma.