(Patria) - Viši sud u Valjevu rehabilitovao je četničkog vojvodu Nikolu Kalabića, potvrdio je za Istraga.ba advokat Goran Branković, pravni zastupnik Kalabićeve unuke koja je tražila rehabilitaciju.
“Usvaja se zahtjev za rehabilitaciju pokojnog Nikole Kalabića. Sud je uvažio zahtjev Vesne Dragojević, a sada Kalabić, inače unuke četničkog vojvode Nikole Kalabića.
Rehabilituje je sada pokojni Nikola Kalabić i utvrđuje se da su Odluke Državne komisije za utvrđivanje ratnih zločina okupatora i njihovih pomagača tokom Drugog svetskog rata, od 1945. godine, ništavne od trenutka donošenja da su ništavne”, navodi se u Rješenju Višeg suda u Valjevu donesenog 5. jula ove godine.
Nikola Kalabić je bio komandant Gorske kraljeve garde Jugoslovenske vojske u otadžbini. Pred sam kraj rata Nikola Kalabić kao i mnogi drugi pripadnici JVUO pokušavali su da se sakriju u zabačenim delovima zemlje i da tamo sačekaju pokušaj bune protiv komunističke vlasti.
OZNA je krenula sa širokim planom likvidacije bivših pripadnika JVUO i ostalih vojnih organizacija van teritoriji Jugoslavije. Tako su uspjeli svoje agente da ubace u mrežu podrške Nikole Kalabića, i da ga u tajnoj operaciji 5. decembra 1945. godine uhapse. Okolnosti njegove smrti do danas nisu utvrđeni. Godinama je vođen kao nestali, da bi na kraju, 65 godina kasnije, službeno bio proglašen mrtvim.
Rješenjem Sreskog suda u Mionici od 11. novembra 1946. godine Kalabić je proglašen narodnim neprijateljem i oduzeta mu je imovina. Njegova unuka pokrenula je postupak pred sudom u Valjevu, tražeći rehabilitaciju i povrat oduzete imovine.
Nikola Kalabić zapovijedao je Gorskom gardom pod Dražinom komandim. U pismu iz aprila 1944. godine je lično naredio klanje partizanskih simpatizera.
“Dragi Pape, za klanje komunista molim te dobro tu stvar proveri. Ispitaj još bar tri čoveka. Za te ljude koji treba da se zakolju. Pitaj Peru Miletića, Stevana Beserovca i Živorada Pajića, pa ako oni kažu da su krivi kao komunisti, onda najviše zakoljite: u Jasenici 3, Popučke 2, Garić 2, Grabovica 2, konja pastuva od Zakića mi dovedite, a za njega zna Stanimir. Mene ćeš naći tek drugi dan Uskrsa u večer u Lekovicama kod Stanoja. Nemoj se vraćati dok zadatak ne svršiš. Želim iskreno da praznik Hristovog voskrsenja dočekate svi zdravi. Doviđenja. Pozdravite mi sve, a tebe najviše pozdravlja tvoj čika Pera – napisao je.
Iako je službeno bio podređen vođi četničkog pokreta, Draži Mihailoviću, Kalabić je i tamo bio zloglasan zbog okrutnosti. Čak i njegovi podređeni zabrinuto su pisali Mihailoviću i preklinjali ga da zaustavi Kalabića i njegove koljače.
U maju 2017. godine Viši sud u Valjevu prvi put je rehabilitovao Kalabića. No, Apelacioni sud je ukinuo to rješenje i sve vratio na ponovni postupak. U utorak, 5. jula je okončana rasprava po obnovljenom postupku i sud je istoga dana donio rješenje o rehabilitaciji.