Iz Podgorice za Patriju piše Nevena Kovačević
Predsjednik Crne Gore Jakov Milatović i mandatar za sastav Vlade Milojko Spajić sastali su se sinoć, a tema razgovora je, kako prenose brojni crnogorski mediji bio proces formiranja Vlade, te sve očigledniji sukobi i borba za prevlast unutar Pokreta Evropa sad (PES).
Detalji sastanka nisu poznati javnosti, ali se spekuliše da je bilo riječi o neposlušnosti poslanica Radinke Ćinćur i Jevrosime Pejović, koje zbog naklonjenosti Milatoviću na sjednici Glavnog odbora stranke nisu podržale Spajićevu Vladu, pa je gotovo izvjesno da mandatar na njihove glasove ne može računati ni na sjednici parlamenta.
Sa druge strane, predsjednik koji koristi baš svaku priliku da se, suprotno ustavnim ovlaštenjima umiješa u proces pregovora, nedavno je nagovijestio da bi broj poslanika koji u Skupštini neće podići ruku u znak podrške Vladi mogao biti i veći, čime je i javno obznanio sukob i netrpeljivost koja već duže vrijeme vlada između dva lidera.
Tako se, od računice o glasovima 44 poslanika, o kojima je govorio Spajić, došlo do pitanja da li će mandatar uopšte uspjeti da obezbijedi većinu od 41, ili će broj glasova pasti možda čak i ispod 40.
Jasno je da Milatović na sve načine pokušava ubijediti dio poslanika koji pripadaju njegovoj struji da ne podrže Vladu sa Demokratama i manjinama, prema konceptu koji je predložio Spajić, ukoliko dio izvršne vlasti ne bi bile partije prepoznate kao dio rusko-srpske agenture.
Osim zagovaranja ulaska koalicije Za budućnost Crne Gore u izvršnu vlast, na kome je predsjednik snažno insistirao i kada je, prilikom nedavne posjete Hrvatskoj odgovarao na novinarska pitanja, lobiranje se proširilo i na Građanski pokret URA Dritana Abazovića, što je Abazoviću, koji se ne miri sa činjenicom da će, gotovo izvjesno izgubiti sve poluge vlasti, dalo vjetar u leđa da u poznatom maniru lošeg komičara nastavi sa pošalica ma o ubuđaloj torti i predlaganju nekakvih novih, očito neustavnih solucija, koje bi mu pomogle da zadrži tehničku poziciju makar do kraja godine.
Pozivajući se na odavno nepostojeću i fiktivnu podršku međunarodnih partnera, čije je povjerenje Abazović izigrao bespogovornom poslušnošću Beogradu i Moskvi i blokiranjem evropskog puta zemlje, odlazeći premijer nastavlja sa pokušajima obmanjivanja javnosti.
Razlog Abazovićevog straha je, najvjerovatnije, tendencija mandatara Spajića i funkcionera iz njegovih redova za preuzimanjem kontrole nad bezbjednosnim sektorom, što bi moglo dovesti do razotkrivanja brojnih zloupotreba koje su, usljed bezbjednosnog haosa koji su sami kreirali, vršili premijer i njegovi najbliži saradnici, počev od sprječavanja razotkrivanja ruske špijunske mreže u Crnoj Gori, preko šverca cigareta i brojnih drugih afera koje su mjesecima unazad tresle crnogorsku javnost.
Prema navodima medija, Milatović je sinoć pismom obavijestio Spajića da traži dva jaka resora u zamjenu za dva poslanička glasa Radinke Ćinćur i Jevrosime Pejović, a jedan od njih je ministarstvo ekonomije, na čijem bi čelu bio Nebojša Vuksanović, doskorašnji funkcioner i nosilac liste Socijalističke narodne partije na parlamentarnim izborima održanim 11. juna.
Upravo bi odluka SNP-a o podršci Spajićevoj Vladi mogla biti presudna za formiranje većine od 41 poslanika, zbog čega je uslijedio novi zahtjev - da SNP-u pripadne jedno podpredsjedničko mjesto i dva resora, među kojima je, prema pisanju medija i miresorpoljoprivrede, na čijem se čelu trenutno nalazi lider te partije. sNP je do sada od Spajića dobio nekoliko ponuda, o čijem se prihvatanju nisu decidno izjasnili.
Lider te stranke, Vladimir Joković, nedavno se sastao sa Ivicom Dačićem, sa kojim je razgovarao o učešću SNP-a, kao tipično prosrpske partije u novoj Vladi i tom prilikom dobio podršku zvaničnog Beograda, što je, po svemu sudeći, zajedno sa fundamentalnom ulogom u postizanju finalnog dogovora, uticalo i na rast apetita po pitanju resora kojima bi željeli da rukovode, iako je riječ o partiji koja sa jedva pređenim cenzusom faktički nestaje sa crnogorske političke scene.
Akoje predsjednik od partijskog kolege zaista tražio resor ekonomije, kojim bi upravljao bivši funkcioner otvoreno prosrpski orijentisanog SNP-a, jasno je da se dosljedno sprovodi u djelo strategija zvaničnog Beograda - ili će u Vladi biti lojalne strukture koje bi preko važnih resora Vučiću obezbijedile kontrolu najprije nad crnogorskom privredom, što bi zemlju učinilo ekonomski zavisnom od Srbije, ili Vlada uopšte neće biti formirana.
Budući da Aleksandar Vučić na svojoj strani kao ključnog igrača ima preambicioznog crnogorskog predsjednika, koji ne haje zbog toga što konstantno krši ustavom definisane nadležnosti, te predsjednikovog najbližeg saradnika i savjetnika za bezbjednost Dejana Vukšića, inače agenta rusko-srpskih obavještajnih službi, ostvarenje zacrtane strategije ide kao po loju.
Više nije važno šta kažu zapadni partneri, Vučićevim regionalnim igrama, očito, niko ne smije stati na kraj.
Iako iz pokreta Evropa sad tvrde da bi nova Vlada mogla biti formirana do 20. septembra, međusobna prepucavanja funkcionera i nagovještaji dijela koalicionih partnera da neće glasati za Vladu bez ZBCG govore suprotno.
Da li će, i na koji način mandatar uspjeti da se izbori sa sve intenzivnijim pritiscima i formirati Vladu koja, bez sumnje, neće biti ni proevropska, niti stabilna, te kakvi će u tom slučaju biti odnosi premijera sa predsjednikom koji će težiti ka neustavnoj kontroli rada Vlade, pitanja su na koja se odgovori još ne naziru.
Iako sastavljena od programski i vrijednosno različitih konstituenata, među kojima su gotovo svi, osim manjinskih partija manje ili više bliski Srpskojpravoslavnoj crkvi, te su stoga bliži desnom centru, negoli građanskoj opciji, Spajićeva Vlada je u ovom trenutku svakako bolje rješenje od novog izbornog ciklusa i nastavka mrcvarenja države i razorenih institucija.
Jedno je sigurno - kraja političke krize izazvane talasom kleronacionalizma i uticajima moćnih struktura izvan Crne Gore nema ni na vidiku.