(Patria) - Prije više od 70 godina, 1946. godine senator Viliam Fulbrajt (J. William Fulbright) je osnovao poseban program putem kojeg američka vlada pomaže studiranje i istraživački rad izvan zemlje, piše Patria.
Fulbrajt je bio mišljenja da je međunarodna razmjena studenata dobar način za poboljšanje razumijevanja među zemljama, te da bi se putem tog programa mogli obrazovati budući svjetski lideri.
Senator Fulbrajt je bio uvjeren da život i studiranje u stranoj zemlji pomaže razumijevanju drugačijih ideja i načina života te također pomaže boljem razumijevanju svoje zemlje.
Od tada, više stotina hiljada studenata, profesora i naučnika prošlo je kroz Fulbrajtov program. Neki od njih kasnije su zaista i postali utjecajni lideri u svijetu poput bivšeg generalnog sekretara Ujedinjenih naroda Boutros Boutros-Ghalija.
Amerikanci uključeni u Fulbrajtov program studiraju ili predaju u inozemstvu dok oni iz drugih zemalja dolaze u Sjedinjene Države. Stipendija koju primaju korisnici ovog programa dovoljna je za pokrivanje troškova života, putovanja i obrazovanja, a program je financiran od strane Sjedinjenih Država, vlada drugih država kao i privatnih organizacija.
Predsjednik SAD-a Harry S. Truman potpisao Fulbright program 1. avgusta 1946. godine u ovalnoj kancelariji Bele kuće. Iza predsjednika Trumana je senator James William Fulbright (lijevo) i neidentifikovani čovjek
Kada je riječ o Bosni i Hercegovini, brojni studenti i profesori bili su ili su još uvijek korisnici Fulbrajt programa, dok program u ovom trenutku osigurava oko 800 nastavnih ili istraživačkih grantova u različitom vremenskom trajanju.
Viliam Fulbrajt rođen je 9. aprila 1905. godine u gradu Samner, država Misuri. Studirao je političke nauke na Univerzitetu Arkanzas, gdje je diplomirao 1925. godine. Zatim je pohađao Oksford Univerzitet kao Roudsov stipendista, gdje je dobio diplomu magistra.
Po povratku u Sjedinjene Američke Države, Fulbrajt je nastavio svoje školovanje. Studirao je prava na Univerzitetu George Washington, u Vašingtonu, DC. Tokom 1930. godine služio je u Ministarstvu pravde i predavao na Pravnom fakultetu George Washington Univerziteta. U Arkanzas se vratio 1936. godine, gdje je predavao prava od 1939. do 1941. i bio predsjednik Univerziteta Arkanzas – u to vrijeme najmlađi predsjednik univerziteta u zemlji.
U politiku je ušao 1942. godine, a januara 1943. izabran je u Predstavnički dom Kongresa SAD, gdje postaje član Komiteta za vanjske poslove. U septembru iste godine, Dom je usvojio Fulbrajtovu rezoluciju podržavanja međunarodnih akcija očuvanja mira u svijetu ohrabrujući učeće Sjedinjenih Američkih Država u budućim Ujedinjenim Nacijama, što je Fulbrajtu donijelo nacionalnu pažnju.
U novembru 1944. godine izabran je u Senat Sjedinjenih Američkih Država, gde je služio od 1945. do 1974, postavši jedan od najuticajnijih i najpoznatijih članova. Njegovi prijedlozi zakona, koji su ustanovili Fulbrajtov program stipendiranja studenata i naučnika, prošli su 1946. godine kroz Senat bez debate. Prvi učesnici programa prešli su preko okeana 1948. godine, finansirani ratnom odštetom i otplatom zajmova koje su Sjedinjene Američke Države dale drugim zemljama. Ovaj program je imao ogroman uticaj širom svijeta.
Vilijam Fulbrajt preminuo je 9. februara 1995. u 89-oj godini, u svojoj kući u Vašingtonu.