(Patria) - Općinski sud u Sarajevu donio je odluku vezano za dvojicu maloljetnika koji su uhapšeni povodom sumnji da su lažno dojavljivali bombe školske i druge institucije u Kantonu Sarajevo.
Umjesto mjere pritvora, Općinski sud odredio je za dvojicu maloljetnika privremeni smještaj te će oni biti smješteni u JU Odgojni centar Kantona Sarajevo.
Nakon održanog ročišta u odnosu na maloljetna lica za koje se sumnja da su počinili krivična djela iz člana 183. stav (2) i 247. stav (4) KZ FBiH, advokat Damir Beglerović ukazuje da je dana 18. 10. 2024. godine Vlada Kantona Sarajevo na svojoj zvaničnoj web stranici izdala saopštenje da je održan sastanak na kojem su bili prisutni premijer KS Nihad Uk, ministar unutrašnjih poslova Admir Katica, ministrica za odgoj i obrazovanje Naida Hota-Muminović, ministrica pravde i uprave Darja Softić Kadenić, ministrica za rad, socijalnu politiku i raseljena lica i izbjeglice Enda Pavić Pečenković, policijski komesar Fatmir Hajdarević i šefica Odjela za maloljetnike Kantonalnog tužilaštva Kantona Sarajevo Advija Hajdo Balta, na kojem sastanku su razmatrali mjere zajedničkog djelovanja svih institucija u Kantonu.
Navedenim postupkom je prekršeno osnovno načelo Zakona o sudskoj i tužilačkoj funkciji u FBiH propisano članom 3. i to da sudije i tuzioci moraju biti kvalifikovani, nezavisni u radu i van dometa korupcije ili neprikladnog utjecaja.
Iz navedenog saopštenja je evidentno da je tužiteljica Advija Hajdo Balta, koja je postupajući tužilac u predmetu, postupila protivno citiranim odredbama Zakona, na način da je pod političkim pritiskom nosilaca funkcija prevashodno davala saopštenje za javnost, a zatim i predložila mjere zabrane, iako je u skladu sa Zakonom o zaštiti i postupanju sa djecom i maloljetnicima u krivičnom postupku bila dužna postupati na način da zaštiti maloljetna lica, a naročito da zaštiti od medijskih naslova i progona.
U kontekstu ranije navedenog ukazujemo da je Evropski sud u svojoj praksi ispitivao dopustivost predstavki u kojima su podnosioci predstavki tvrdili da je uslijed izjava javnih zvaničnika, koje su date u toku krivičnog postupka protiv podnosioca predstavke ili prije nego što je podnosilac predstavke uhapšen i formalno optužen za krivično djelo, te koje su objavljene u medijima, došlo do kršenja njihovog prava na pretpostavku nevinosti.
Tako je Evropski sud u presudi Peša protiv Hrvatske, prilikom ispitivanja dopustivosti predstavke u odnosu na član 6. stav 2. Evropske konvencije, kada je Vlada tvrdila da su prigovori podnositelja predstavke na temelju člana 6. stav 2. Evropske konvencije preuranjeni jer je krivični postupak protiv podnosioca predstavke još uvijek u toku i on može istaknuti iste prigovore koristeći razna pravna sredstva predviđena domaćim pravom, ukazao da se pravna sredstva, koja su dostupna podnosiocu predstavke u kontekstu krivičnog postupka protiv njega, mogu koristiti u odnosu na presude i druge odluke donesene u tom postupku, a ne u odnosu na izjave koje su dali javni zvaničnici u medijima, pa je predstavku u odnosu na član 6. stav 2. Evropske konvencije proglasio dopustivom (vidi Evropski sud, Peša protiv Hrvatske, predstavka broj 40523/08, presuda od 8. aprila 2010. godine, stav 132).
Također, Ustavni sud ukazuje da je Evropski sud u predmetu Ilgar Mammadov protiv Azerbejdžana zaključio da je član 6. stav 2. Evropske konvencije primjenjiv u odnosu na zajedničku izjavu za štampu Ureda Tužilaštva i Ministarstva unutrašnjih poslova koja je objavljena prije nego što je podnosilac predstavke uhapšen i formalno optužen za krivična djela, budući da je jasno da su navodi u izjavi u direktnoj vezi s krivičnom istragom pokrenutom protiv podnosioca predstavke i drugih lica u vezi s Ismayilli događajima, sve sadržano u Odluci Evropskog suda, Ilgar Mammadov protiv Azerbejdžana, predstavka broj 15172/13.
Sve navedeno ukazuje da je Tužilaštvo postupajući protivno ranije pobrojanim odredbama zakona, maloljetna lica izložilo naročitom pritisku i stresu, a sve pod utjecajem sastanka održanog u Vladi Kantona Sarajevo, te iste u svojim izjavama i osudilo navodeći da su „da Sud prema maloljetnim počiniocima krivičnih djela, na obrazložen prijedlog tužioca, može izreći odgojnu mjeru ili kaznu maloljetničkog zatvora.“, iako se radi o ranoj fazi postupka u kojem lica nemaju status počinioca krivičnih djela, a čime je prekršeno i osnovno načelo ZKP FBiH iz člana 3. koje propisuje da se svako smatra nevinim za krivično djelo dok se pravomoćnom presudom suda ne utvrdi njegova krivnja, naveo je Beglerović.