Šta možemo očekivati od novog saziva Evropskog parlamenta i hoće li to uticati na BiH?

Piše: Armin Sijamić

Građani Evropske unije izabrali su novi saziv parlamenta, a rezultati nisu iznenađenje. Ekstremna desnica nije ojačala onoliko koliko su oni željeli, a mainstream stranke zadržale su ubjedljivu većinu. Ali i ovakvi rezultati mogu donijeti neke promjene, odnosno biti prilika za provedbu politika koje su već osmišljenje od onih koji vjeruju u ispravnost postojećeg kursa Evropske unije.

Izbori za Evropski parlament mnogima nisu važni, odnosno za njih vlada mali interes obzirom na skromne nadležnosti parlamenta. Ipak, oko 51 posto građana Evropske unije je glasalo, iako je izlaznost različita od države do države, što također ukazuje na određene političke trendove.



U Hrvatskoj je samo 21,34 posto birača glasalo, što je rekordno niska izlaznost. Rekord je držala Slovačka kada je 2019. godine na izbore izašlo 22,74 posto birača. Rekordno visoka izlaznost je bila u Belgiji, čak 89,2 posto. Toga dana u Belgiji su održani i izbori za parlamente države i regija.

U nekim državama ni pod prijetnjom zakona građani nisu glasali u velikom broju. U pet članica Evropske unije (Belgija, Bugarska, Luksemburg, Grčka i Kipar) glasanje je obavezno, ali uprkos tome u Bugarskoj je glasalo samo 31,8 posto birača, iako su istog dana bili i parlamentarni izbori.

Niska izlaznost poraz je aktuelne briselske vlade koja je nastojala da mobiliše građane da glasaju, jer kontinentu, navodno, prijete radikalni desničari i ljevičari.

http://nap.ba/qpost/352914/Desniarske-stranke-okupljaju-pristalice-i-protivnike-na-izborima-za-Evropski-parlament

Desničarske stranke okupljaju pristalice i protivnike na izborima za Evropski parlament

Piše: Armin SijamićGrađani Evropske unije od 6. do 9. juna na izborima će birati novi saziv Evropskog parlamenta. Iako je mnogo pitanja koja zanimaju građane i koja se razlikuju od države do države, glavno pitanje koje se nameće javnosti jest

Francuska, Njemačka, Italija i desničari

Veliku izlaznost i sijanje straha od ekstremnih desničara i ljevičara najviše su trebale Francuska i Njemačka čije je rukovodstvo nepopularno iz više razloga. U trećoj najmnogoljudnijoj državi Evropske unije - Italiji, koju vodi ekstremna desničarka Giorgia Meloni, koja je dolaskom na vlast "ispeglala" svoje poglede na svijet, vladajući su odnijeli pobjedu.

Emmanuel Macron teško je poražen od Marine Le Pen, dobivši duplo manje podrške od nje. Zbog toga je Macron za naredni mjesec zakazao vanredne parlamentarne izbore na koje će, čini se, izaći dva bloka. Jedan će okupiti lijeve stranke (socijalisti, zeleni, komunisti, ekstremni ljevičari) koji su u zajedničkom saopštenju rekli da žele poraziti i Macrona i Le Pen čija stranka bi mogla napraviti drugi blok, zajedno sa republikancima.



U Njemačkoj su opozicioni demokršćani dobili 30 posto glasova, dok je krajnje desna Alternativa za Njemačku (AfD) dobila 15,9 posto. Iza su ostali socijaldemokrati kancelara Olafa Scholza, zabilježivši svoj najgori rezultat u historiji.

U Italiji je Meloni osvojila oko trideset posto glasova. Njena stranka Braća Italije, nekada označena kao krajnje desna, ojačala je kako se primiče glavnoj struji evropske i italijanske politike.

U Španiji i Poljskoj, četvrtoj i petoj državi po broju stanovnika u Evropskoj uniji, vlast može biti zadovoljnija od opozicije. Neki su rezultat izbora u Španiji opisali sportskim terminom "neriješeno", dok je Donald Tusk u Poljskoj porazio opozicionu desnu stranku Pravo i pravda.

Narodnjaci i dalje najsnažniji

U konačnom zbiru narodnjačke stranke i njihovi partneri će zadržati najveći broj mandata u Evropskom parlamentu. Oni su osvojili 184 od 720 mandata, a slijede ih socijalisti i demokrate sa 139 mandata, što praktično znači da bez jednog od ova dva bloka niko neće imati većinu.

Desničari iz Evropskih konzervativaca i reformista i Identiteta i demokratije, kao i pomenutog AfD-a, koji ne pripada nijednoj političkoj grupaciji, imaju 146 mandata, 19 više nego u prošlom sazivu, što je tačno onoliko mandata koliko su izgubili zeleni koji su sada osvojili 52.

Jedini značajan rast imali su nezavisni zastupnici, koji dolaze sa cijelog političkog spektra, i sada imaju 98 mandata, u poređenju sa 33 u prošlom sazivu.

Dakle, stranke desnog i lijevog centra, liberali i zeleni imaju većinu s 455 mandata. U prošlom sazivu oni su imali 488 mandata od ukupno 705 koliko je brojao prošli saziv.



Moguće promjene

Iako su desničari u medijima predstavljeni kao monolitan blok, to nije slučaj. Da nema Evropske unije vjerovatno bi jedni drugima bili najveći neprijatelji. Uostalom, oni pregovaraju da od dvije pomenute grupacije u Evropskom parlamentu naprave jednu, odnosno da usklade svoje politike.

Međutim, oni najpoznatiji među njima slažu se oko dvije stvari. To je zaustavljanje nelegalnih migracija u Evropsku uniju i odlazak Ursule von der Leyen sa čela Evropske komisije, što je bilo pogonsko gorivo njihovih kampanja.

U oktobru je Brisel naznačio da se ilegalnim migracijama mora pristupiti drugačije, odnosno da se granice moraju ojačati. Jačanje desnice u Evropskom parlamentu se podudara s tim nastojanjem, pa bi migrantska politika mogla biti prva evropska politika koja će se mijenjati.

http://nap.ba/qpost/317919

Najavljuje li Zapad kraj otvorenih vrata za migrante?

Piše: Armin SijamićPosljednjih sedmica u više država Zapada došlo je do značajnih promjena u tretiranju migracija, odnosno pristupu „otvorenih vrata“ gdje granice gotovo ne postoje. Čak i najveći zagovornici „granica bez granica“ posu

U ostalim stvarima desničari će teško pronaći zajednički jezik. Tako, na primjer, poljskoj desnici Rusija je glavna prijetnja i ne pomišljaju da Ukrajinu ostave bez pomoći Zapada. Desničari Marine Le Pen su na drugačijim pozicijama od poljskih kolega, a švedski desničari i centristi su godinama bili najveći zagovornici ulaska te države u NATO.

Balkanske dileme

Dio javnosti u Bosni i Hercegovini često panično reaguje kada bilo gdje na Zapadu pobijede desničari. Te stranke oni smatraju prijetnjom za Bosnu i Hercegovinu, a u prilog tome navode islamofobiju, netrpeljivost prema migrantima i manjak razumijevanja za multietnička društva.

Taj stav je pogrešan iz više razloga, ali ovdje navedimo da su neki od evropskih konzervativaca i desničara bili zagovornici pomoći Bosni i Hercegovini. Sjetimo se uloge njemačkog kancelara i lidera demokršćana Helmuta Kohla koji je zaprijetio prekidom pomoći Zagrebu ako Franjo Tuđman ne zaustavi agresiju na našu državu.

Ili promjene politike Pariza prema Bosni i Hercegovini kada je ljevičara Françoisa Mitterranda na čelu države zamijenio republikanac Jacques Chirac, čija stranka razmatra da na pomenutim julskim izborima izađe zajedno sa strankom Marine Le Pen.

Ali u kontekstu izbora za Evropski parlament, za Bosnu i Hercegovinu je važnija činjenica da ni novom sazivu parlamenta ili Evropskog vijeća ona neće biti na listi prioriteta, kao što nije ni sada. Uz to, odnosi prema Balkanu toliko se razlikuje od države do države u Evropskoj uniji da je ono što se dešava ovom dijelu Evrope proteklih tridesetak godina rezultat tog odnosa.

http://nap.ba/qpost/322265

Sijamić: Dogovor Meloni i Rame je pokušaj izvoza problema iz Brisela na Balkan!

Piše: Armin SijamićVelikom britanskom političaru Winston Churchillu pripisuje se rečenica da uvijek kada se ne želi riješiti problem treba se formirati komisija. Dijelu današnjih evropskih vođa, koji su daleko od sjaja slavnog Churchilla, mog

Doživljaj Balkana kao prostora na kome važe druga pravila u odnosu na ostatak kontinenta, kako to formuliše Marija Todorova u studiji "Imaginarni Balkan", nije napustio Brisel. Odluka Meloni da u Albaniji gradi migrantske centre, koje je opozicija u Italiji opisala kao vrstu Guantanama, jedan je od primjera takve politike.



Zato Balkan ne treba da se čudi bilo kojem potezu Brisela, bilo da ga vode desničari ili ljevičari, odnosno bilo bi pogrešno očekivati od njih držanje na osnovu njihovih stranačkih programa.

U konačnici, kako će Evropska unija izgledati u narednih pet godina zavisi i od američkih predsjedničkih izbora u novembru. Razjedinjena evropska desnica priželjkuje pobjedu Donalda Trumpa, svjesna da se je lakše svrstati uz Sjedinjene Američke Države nego kreirati vlastitu politiku.

Zato treba čekati novembar da bi se odredio kurs Evropske unije u narednim godinama.