(Patria) - Većina poslanika Parlamentarne skupštine Vijeća Evrope podržala je na današnjoj plenarnoj sjednici u Strazburu članstvo Kosova u toj organizaciji posvećenoj ljudskim pravima i razvoju demokratije.
Izvještaj je sastavila grčka poslanica Dora Bakoyannis, a njegov nacrt u martu je odobrio Komitet za politiku i demokratiju ove organizacije, piše RSE.
Obraćajući se Skupštini, Bakoyannis je naglasila da je Kosovo, "bez obzira na neke nedostatke", funkcionalna demokratija i da ispunjava uslove za prijem.
Istakla je da su pravnici, također, potvrdili stav da Kosovo ispunjava osnovne uslove za članstvo u Vijeću Evrope.
Osvrćući se na formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom na Kosovu, ocijenila je da se radi o pitanju koje je u "unutrašnjoj nadležnosti Kosova i nema veze s prijemom u Vijeće Evrope".
Zbog toga je rekla da Vijeće ministara treba da pozove Kosovo da postane članica Vijeća Evrope, te dodala i da njen izvještaj ne obuhvata pitanje priznavanja ili nepriznavanja Kosova i da nije dužna da se bavi pitanjem državljanstva.
Poručila je da, ukoliko bi to bio slučaj, ona ne bi pristala da sačini izvještaj i prilagodila bi se stavu svoje zemlje, Grčke, koja ne priznaje kosovsku nezavisnost.
Kako Bakoyannis, tako i ostali govornici, uključujući pravne eksperte, pozdravili su odluku vlade Kosova da primijeni odluku Ustavnog suda o zemljištu manastira Dečani. Također je navedeno da će pitanje eksproprijacije biti pažljivo praćeno u postpristupnom procesu.
Većina bila "za"
Većina poslanika koji su učestvovali u raspravi podržali su članstvo Kosova u Vijeću Evrope.
Njemački zastupnik Frank Schwabe pohvalio je izvještaj i pozvao da Kosovu bude omogućeno članstvo, dok je Zsolt Nemeth iz Mađarske, kao predstavnik Evropske konzervativne stranke, rekao da je protiv predstavljenog izvještaja.
Kao jedan od glavnih razloga naveo je neuspostavljanje Zajednice opština sa srpskom većinom, te dodao da je "ignorisanje interesa Srbije destabilizirajuće".
U međuvremenu, Iulian Bulai, zastupnik iz Rumunije, koja ne priznaje nezavisnost Kosova, rekao je da podržava članstvo Kosova i da očekuje da ta zemlja ispuni obaveze koje proizlaze iz članstva.
- Naša borba nije za države, već za prava pojedinaca. Branimo prava pojedinaca, a ne država i etničkih grupa. Kosovo je spremno i zaslužuje biti primljeno u Vijeće Evrope, ali mora osigurati odgovarajuću zaštitu srpske zajednice - naveo je Bulai.
Piero Fassino iz Italije rekao je da se prava srpske manjine mogu bolje zaštititi ukoliko Kosovo bude dio Vijeća Evrope, a govoreći o Zajednici opština sa srpskom većinom, kazao je da strahuje od toga da to tijelo ne bude ličilo na Republiku srpsku.
Grčki zastupnik Alexis Tsirpas također je rekao da podržava članstvo Kosova u Vijeću Evrope.
Biljana Pantić Pilja iz Srbije kritikovala je predstavljeni izvještaj, rekavši da ne može biti zanemareno pitanje uspostave Zajednice opština sa srpskom većinom.
- Ukoliko dozvolite da uđe u Vijeće Evrope, a da se ne uspostavi Zajednica, onda ona nikada neće ni biti uspostavljena - ustvrdila je.
Protiv članstva Kosova u Vijeću Evrope izjasnila se i crnogorska zastupnica Maja Vukićević, inače članica proruske Demokratske narodne partije.
Dan prije glasanja u Strazburu su bile brojne konsultacije da se vidi kakvo je raspoloženje.
Došlo je do susreta delegacija političkih partija, dok su delegacije Srbije i Kosova uložile posljednje napore da ubijede poslanike da u što većem broju glasaju za njihovu stranu - u slučaju Kosova, da se odobri pozitivno mišljenje za članstvo, a u slučaju Srbije protiv.
U sjedištu Vijeća Evrope je i delegacija Skupštine Kosova, dok je i ministrica vanjskih poslova Kosova Donika Gervala održala sastanke na različitim nivoima.
Utisak delegata nekoliko članica Vijeća Evrope, sa kojima je Radio Slobodna Evropa razgovarao, jeste da će na sjednici biti moguće osigurati povoljne glasove za Kosovo.
Međutim, primijećeno je da je u posljednjem trenutku došlo do poteza nekih članica koje priznaju Kosovo kao državu, ali nisu sigurne u podršku prijemu Kosova u Vijeće Evrope u ovom trenutku.
Također će biti izazov osigurati prisustvo dovoljnog broja poslanika kako bi se osigurao neophodan kvorum. Za to mora biti prisutna najmanje trećina ukupnog broja članova Parlamentarne skupštine.
Spominje se i mogućnost da određeni broj poslanika uopšte ne učestvuje na sjednici.
Šta slijedi?
Ako Parlamentarna skupština glasa za članstvo Kosova u utorak, onda stvar prelazi u ruke ministara vanjskih poslova Vijeća Evrope, koji konačno moraju da odluče da li da prihvate Kosovo kao najnovijeg člana te organizacije ili ne.
Naredni sastanak Vijeća ministara bit će održan sredinom maja. Vijeće ministara vanjskih poslova Vijeća Evrope sastaje se jednom godišnje, tradicionalno u maju.
Međutim, u diplomatskim krugovima se šuška da članstvo Kosova možda neće biti stavljeno na dnevni red sastanka ministara u maju.
Ovo se odnosi i na aktivnost zemalja Kvinte - SAD, Njemačke, Velike Britanije, Francuske i Italije - koje inače podržavaju Kosovo, ali žele da Priština krene ka uspostavljanju Zajednice opština sa srpskom većinom.
Što se tiče izvještaja, o kojem će biti glasano u utorak, u njemu se kao uslov poslije članstva u Vijeću Evrope spominje osnivanje Zajednice opština sa srpskom većinom, ali se saznaje da je italijanska delegacija predložila amandman kojim se traži da Kosovo uspostavi Zajednicu prije ulaska u Vijeće Evrope.
Do posljednjeg trenutka ostaje nejasno kako će biti glasano i u kojem obliku će tekst biti odobren. Očekuje se da će debata o Kosovu i glasanje biti održani u utorak popodne u Strazburu.