Šta je Nikola Poplašen radio 1992. godine u Vogošći

Na suđenju u Haškom tribunalu Radovanu Karadžiću, u novembru 2013. godine svjedok odbrane Nikola Poplašen je izjavio da tokom rata u BiH optuženi nije bio zagovornik protjerivanja Bošnjaka i Hrvata sa srpskih teritorija, prenosi novinska agencija Patria.

Poplašen, koji je 1992. bio povjerenik vlasti Republike Srpske u sarajevskom naselju Vogošća, a poslije rata je izabran za predsjednika Republike Srpske, rekao je da nikada nije čuo da je Karadžić insistirao na etničkom progonu.

Na pitanje Karadžića kakav je bio njegov stav o zločinima nad Bošnjacima i Hrvatima, Poplašen je kazao da je Karadžić “tražio da se sprovode zakonske procedure i da se počinioci kazne”. Dodao je da pravosuđe Republike Srpske nije imalo dovoljno kapaciteta za to iako je bilo “mnogo takvih suđenja”.

Poplašen je potvrdio da je u Vogošći 1992. godine bilo “centara za pritvaranje” nesrba, ali je naglasio da je, čim je za njih saznao, tražio od Ministarstva pravde Republike Srpske da ti pritvori “budu uključeni u sistem”.

-Incidenti su se dešavali, ali nisu bili sistematska politika, niti ih je vođstvo Republike Srpske odobravalo, rekao je Poplašen.

Karadžića, ratnog predsjednika Republike Srpske i vrhovnog komandanta njenih oružanih snaga, optužnica tereti za progon nesrpskog stanovništva širom BiH, koji je u sedam opština imao razmjere genocida. On je optužen i za genocid u Srebrenici, teror nad civilima u Sarajevu i uzimanje pripadnika UNPROFOR-a za taoce.

U unakrsnom ispitivanju, tužiteljica Caroline Edgerton predočila je svjedoku da su Bošnjaci i Hrvati iz pritvora u Vogošći bili odvođeni na prinudni rad na front, gdje su korišteni i “kao živi štit”, pri čemu su neki ubijeni i ranjeni.

-Slažete li se da bi to bio zločin?, pitala je tužiteljica.

-U čitavom svijetu je tako, uključujući Libiju, Afganistan, uzvratio je Poplašen.

-Slažete li se? ponovila je Edgerton. “Da”, odgovorio je svjedok.

Poplašen je, međutim, sugerisao da je odvođenje civila na borbenu liniju bilo dio “zakonite mobilizacije, bez obzira na nacionalnu pripadnost”. “Jesu bili većinski Bošnjaci, ali i Srbi su imali vojnu obavezu”, dodao je Poplašen.

Na podsjećanje tužiteljice Edgerton da je u izjavi 2006. godine potvrdio da je nezakonito zatvaranje nesrpskih civila u Vogošći bilo “zločin”, Poplašen je kazao da se to odnosilo na objekte koje on nije vidio.

-Ja sam tražio od Ministarstva pravde da se to integriše u pravni sistem, jer bi u suprotnom zaista bilo kriminal, pojasnio je Poplašen.

Svjedokovoj izjavi da vrh SDS-a i njen lider Karadžić nisu imali vlast nad opštinskim kriznim štabovima i Teritorijalnom odbranom (TO), zastupnica Optužbe suprotstavila je Karadžićev skupštinski govor u kojem je 1995. godine rekao da je “SDS formirala vojsku... TO i srpske brigade”.

Poplašen je to protumačio kao “obavezu civilnih vlasti da u krizi mobilišu TO”, koja je bila navedena “u Ustavu BiH”.

Na svjedokovu tvrdnju da u Vogošći i drugdje nije bilo etničkog čišćenja, već samo dobrovoljnog odlaska ljudi, uzrokovanog “haosom”, zastupnica optužbe predočila je dokaze o protjerivanju Bošnjaka i Hrvata u Bijeljini i Banja Luci 1994. godine, kada, kako je kazala, “nije bilo haosa”.

-Sarajevo je tako napustilo 100.000 Srba, uzvratio je Poplašen.