Pofalićka bitka: Prije 25 godina agresor spriječen u podjeli Sarajeva

Prošlo je 25 godina od čuvene Pofalićke bitke kodnog naziva Grom. Bila je to presudna bitka za Sarajevo. Pripadnici bivše JNA i srpskih paravojnih formacija pokušali su tog 16. maja 1992. godine presjeći glavni grad države Bosne i Hercegovine, piše novinska agencija Patria.

Kada je 15. maja 1992. godine u 13.30 sati komandir srpske policije Novo Sarajevo Lazo Bojanić dao ultimatum stanovnicima sarajevskog naselja Pofalići da predaju oružje, niko nije ni slutio da će se dan kasnije odigrati bitka koju će mnogi svrstati u jednu od najznačajnijih i najpresudnijih bitaka tokom odbrane RBiH.

Plan srpskog agresora je bio presijecanje Sarajeva preko Novog Sarajeva, spajanje linije Žuč - Pofalići sa tadašnjom kasarnom Maršal Tito i s Grbavicom, koja je vazdušnom linijom 500 metara udaljena od kasarne.

Zahvaljujući Opštinskom štabu TO Novo Sarajevo, jedinicama i patriotama, Regionalnom štabu i koordinaciji između OŠ i Vrhovne komande i jedinica, spriječeno je presijecanje grada.

U ranu zoru 16. maja 1992. godine, sat ranije nego što je agresor očekivao, branitelji Sarajeva spriječili su tu namjeru. Iako slabije naoružani onemogućili su presijecanje Sarajeva.

Branioci Sarajeva uspjeli su se probiti do famoznog Plavog granapa i negdje oko 11 sati su zastali, jer im je pružen jak otpor. Nakon nekoliko sati neizvjesnosti, pofalićki i velešićki borci konsolidirali su se i uništili jako mitraljesko gnijezdo na Cvijetića pekari. U završnoj fazi Pofalićke bitke značajnu ulogu odigralo je 11 boraca koji su došli u ispomoć, a kojima je komandovao Samir Pezo. Negdje u prvim večernjim satima uspjela je deblokada čete Alije Prazine.

Srpski vojnici izvukli su se preko Orlića i Žuči prema Vogošći i Rajlovcu, a dio ih je skinuo uniforme i preko Dolac Malte uspio pobjeći na Vraca. U toku noći većina učesnika Pofalićke bitke povukla se kućama, tako da je oslobođene položaje čuvao mali broj pofalićkih boraca. Da su to znali, vojnici Laze Bojanića tokom noći mogli su lako u kontraofanzivi povratiti izgubljene položaje.

U Pofalićkoj bici poginuli su branioci Sarajeva Edin Krako Deba, Miralem Miradžija i Muris Đelkić Čičak.

U napadu na srpske položaje krenula su dva pofalićka i velešićki odred ARBiH, u sadejstvu sa dijelovima Prvog sarajevskog odreda, grupom boraca iz Buča Potoka, specijalnom jedinicom MUP-a RBiH, jedinicom Vojne policije i manjim grupama boraca iz drugih dijelova Sarajeva.

Borcima ARBiH suprotstavila se Pofalićka brigada VRS koja je brojala oko 1.700 pripadnika, paravojna formacija Beli orlovi sa 380 pripadnia, oko 100 "srpskih policajaca" i grupa paravojne formacije Vukodlaci.

Srpskim snagama nanesen je težak poraz u naselju Pofalići i stvoreni su uvjeti za napredovanje ARBiH u pravcu strateški važnog platoa Žuč sjeverno od Sarajeva. 

Jedan od učesnika Pofalićke bitke bio je i Jusuf Lošić, komandant Odred Pofalići II.

- Ne samo za mene, to je jedna od strateških bitaka za opstanak Sarajeva i države BiH. Ona se ne može posmatrati odvojeno od 2. maja, hapšenja legalnog predsjednika RBiH i pokušaja specijalnih snaga iz Srbije da zauzmu Predsjedništvo. Kada im to nije uspjelo, htjeli su presjeći Sarajevo, preko Novog Sarajeva, spojiti liniju Žuč - Pofalići s kasarnom "Maršal Tito" i s Grbavicom, koja je vazdušnom linijom 500 metara udaljena od kasarne, a ova je, opet, isto toliko udaljena od Huma. Zahvaljujući Opštinskom štabu TO Novo Sarajevo, jedinicama i patriotama, Regionalnom štabu i koordinaciji između OŠ i Vrhovne komande i jedinica - spriječeno je to presijecanje grada.

Mladić: Generale, ubij se ili obuci suknju

U toku same bitke general Ratko Mladić, tek imenovani komandant tek osnovane Vojske RS, tražio je od generala Miloša Baroša, komandanta kasarne Maršal Tito, da iz nje pokrene tenkovsku jedinicu bivše JNA. U neko doba, ljut što Baroš oklijeva, rekao mu je: “Generale, ubij se ili obuci suknju”. General Baroš nije imao hrabrosti izvesti jedinicu iz kasarne.