Srbijanska opozicija u (ne)mogućoj misiji: Nema snage za rušenje Vučićevog režima

BEOGRAD, (Patria) - U Beogradu su u subotu održani protesti pod parolom „Jedan od pet miliona“. Ovo je drugi protest protiv režima Aleksandra Vučića i gušenja opozicije, a povod za parolu „Jedan od pet miliona“ bio je Vučićeva poruka da neće ispunjavati zahtjeve opozicije, „makar se na protestima skupilo i pet miliona ljudi“.

Protest je, prema pisanju jednog od rijetkih slobodnih medija u Srbiji portala Insajder, protekao bez incidenata, a zatraženo je vraćanje smanjenih penzija penzionerima, ukidanje lažnih diploma i fer izborni proces. Iako na protestu nije bilo stranačkih obilježja, na čelu kolone bili su lideri opozicije.

Pristustvovali su predstavnici opozicionih stranaka Vuk Jeremić, Dragan Đilas, Zoran Živković, Borko Stefanović, Janko Veselinović, Miloš Jovanović, Boško Obradović, koji su bili na čelu kolone iza transparenta.

Učesnici protesta nosili su i parolu „Hajde da se prebrojimo“. Parola je nastala kao odgovor na pisanje provladinih medija koju su nakon prvog protesta održanog 8. decembra pisali kako se na protestima okupio mali broj građani, dok organizatori tvrde da se okupilo više od 10.000 ljudi. Organizatori tvrde da se na drugom protestu okupilo oko 25.000 ljudi.

Srbijanski akademik Dušan Teodorović okupljenima je poručio da "nema fer izbora dok je Vučić pet sati dnevno na televizijama".

"Kao što se nije pitalo ko je lijevo, ko je desno kad su bile poplave u Obrenovcu, ni sada ne treba pitati ko je lijevo, ko je desno, kada se Srbija davi. Ako ne ispuni zahtjeve građana neka očekuje sve oblike građanske neposlušnosti", rekao je Teodorović i poručio Vučiću "pobijedit ćemo te kao što smo pobijedili i Slobodan Miloševića". 

Francuski predsjednik Emmanuel Macron popustio je pod pritiskom javnosti i protesta „Žutih prsluka“ i odlučio je ispuniti sve zahtjeve građana. S druge strane srbijanski predsjednik Aleksandar Vučić je poručio da neće „kao francuski predsjednik Macron da podlegne pritisku ulice”, odnosno opozicije koja je, prema Vučiću,  „krala i razorila državu“.

Podsjećamo, povod za proteste je napad na jednog od lidera opozicije Borka Stefanovića u Kruševcu.

Ovo je bio drugi po redu protest u posljednjih sedam dana. Prvi protest 8. decembra održan je pod parolom „Stop krvavim košuljama“, bio je bez istaknutih stranačkih obilježja, ali uz prisustvo predstavnika dijela opozicije. Jedini zahtjev tog protesta bio je, kako su naveli organizatori, da se zaustavi nasilje.

Međutim, prvi protest je pokazao kako i među opozicijom prevladavaju duboke podjele. Iako je prethodno najavljeno, okupljenima se tada ipak nisu obratili glumica Mirjana Karanović i košarkaški trener Duško Vujošević, već samo glumac Branislav Trifunović, dok su Vujošević i Karanović bili pored govornice.

Njih dvoje su naveli da odluka da ne govore nije bila njihova, već organizatora skupa koji su tvrdili da imaju informacije iz policije da bi njihovo obraćanje moglo da izazove nerede. Oni sumnjaju da iza te odluke stoje određene političke stranke ili organizacije u opoziciji.

I prije samog protesta na društvenim mrežama povela se polemika o tome što će se na skupu obratiti Mirjana Karanović, a Demokratska stranka Srbije je saopštila da neće učestvovati u protestnoj šetnji, iako je učestvovala na protestu u Kruševcu povodom napada na lidera Levice Srbije Borka Stefanovića. Kako je navedeno iz DSS, razlog za nedolazak je taj što je najavljeno učešće glumice Mirjane Karanović koja je, po njihovoj ocjeni, „često iznosila antisrpske stavove“.

Inače, jedna od najboljih glumica na prostoru bivše Jugslavije poznata je po svojim antiratnim stavovima i kritikama na račun Miloševićeve politike iz devedesetih koja je dovela do ratnih stradanja i genocida. Karanović nikad nije imala problem da javno osudi takvu politiku, dok veliki broj članova opozicije želi rušiti Vučića isključivo zbog pozicija u vlasti, ali kada je u pitanju njihov odnos prema prošlosti, ne razliku se uopšte od Vučića.

Protestu nije prisustvovao ni lider Pokreta slobodnih građana Saša Janković, a naknadno je na svom Twitter profilu to obrazložio time što glumici Mirjani Karanović nije dozvoljeno da se obrati okupljenima.

Protesti su jasan signal da u Srbiji postoji veliki broj građana koji ne prihvataju politiku Aleksandra Vučića, ali brojni kritičari smatraju da bi broj građana na ulici bio znatno veći kada bi organizatori ponudili jasnu platformu za promjenama u društvu.

Veliki broj intelektualaca, književnika, glumaca, muzičara spreman je oduprijeti se Vučićevom režimu, ali nisu spremni biti dio priče u kojoj su zajedno i ljevičari i desničari.

Korisnici društvenih mreža u Srbiji ističu kako im ne pada na pamet stajati u istoj koloni s liderom pokreta Dveri Boškom Obradovićem, čovjekom poznatim po svojim nacionalističkim i četničkim istupima u kojima je nebrojeno puta velilčao ratne zločince.

Generalna ocjena je da se Vučić može skinuti s vlasti i pobijediti,a li samo s opozicijom koja će očistiti svoje redove i iz njih istjerati one koji dijele iste svjetonazore kao i Vučić ili prethodno Milošević kada je u pitanju odnos Srbije prema devedesetim.