Đukanović: Oživljavanjem ideje velike Srbije želi se promijeniti karakter Crne Gore

(Patria) - „Crnogorsko iskustvo odnosa građana prema državi zaista je jedinstveno“, kaže za "Pobjedu" predsjednik Crne Gore Milo Đukanović.

„Teško je naći sličan primjer društva u kojem je gotovo polovina građana tako strasno radila protiv postojanja vlastite države. Nadogradnja te specifičnosti je da oni koji su javno i ubijeđeno dokazivali da nezavisna Crna Gora ne treba da postoji, sada žele da njome upravljaju. Zahvaljujući volji građana iskazanoj na poslednjim parlamentarnim izborima, markantno obilježenim nezapamćenim uplivom stranih i kleropolitičkih domaćih interesa, tu su priliku i dobili.

Cio Zapadni Balkan još se dvoumi da li će naša budućnost biti evropska ili nacionalistička i šovinistička. Kada je riječ o evropskim ambicijama, Crna Gora je donedavno bila ubjedljivi lider u regionu. Naročito nakon što smo, petnaestak godina posle Dejtonskog sporazuma, imali utisak ne samo izvjesne nego i bliske perspektive članstva država regiona u EU. Nažalost, ubrzo je stigla kobna ocjena o „zamoru od proširenja“, zatim ekonomska i svekolika kriza u Evropi, što je, zajedno s izbjegličkom i krizom evroatlantskih odnosa, ozbiljno oslabilo snagu proevropske i reformske politike na Zapadnom Balkanu.

Ko je ojačao?

- Antievropska, retrogradna, nacionalistička politika. Naročito nakon što je, izazvana ozbiljnim poremećajem u geopolitičkim odnosima, dobila snažan podstrek „trećih strana“, zemalja koje u kontinuitetu pokušavaju da svojim malignim političkim djelovanjem osujete evropsko jedinstvo i globalnu konkurentnost EU, kao i da dodatno dovedu u sumnju evropski sistem vrijednosti. Takav odnos međunarodne politike prema našem regionu logično je oživio staru nacionalističku priču da je multietnički život na Balkanu nemoguć te da nam je, umjesto toga, potrebna državna rekonfiguracija koja bi podrazumijevala formiranje uvećanih, nacionalno i vjerski homogenih država, zasnovanih na velikodržavnom nacionalizmu i šovinizmu.

Zar taj „model“ nijesmo probali devedesetih?

- Jesmo. I koštao nas je blizu 150.000 žrtava.

Oživljavanjem ideje velike Srbije, sada nazvane ,,srpskim svetom“, želi se promijeniti karakter Crne Gore, koja bi, umjesto dosadašnje multietničke, sekularne, proevropske zemlje, članice NATO-a, postala nužan dio velikosrpskog trougla Beograd - Banjaluka - Podgorica. U tu bi svrhu bilo poželjno Crnu Goru podvrgnuti identitetskom inženjeringu i predstaviti je „starom srpskom državom“, koju je tobože formirala Srpska pravoslavna crkva. Što je epohalna laž.

Prije trideset godina, međunarodna zajednica je mnogo jedinstvenije, odlučnije i blagovremenije reagovala na ovakve retrogradne političke ideje. Svjestan da su sukobi realan epilog zaostajanja regiona za evropskom civilizacijom, više puta sam naše međunarodne partnere na to javno upozoravao.

Vrh SPC-a je, kao i DF, instrument za manipulativno upravljanje od strane državnog vrha Srbije. 

Sjetimo se samo pametnih izjava počivšeg patrijarha o Crnogorcima. Mitropolit SPC u Crnoj Gori, počivši Amfilohije, imao je kudikamo više integriteta. Nije tajna da je o državnom vrhu Srbije mislio i govorio sve najgore. Rekao bih, ne mnogo bolje ni o vrhu SPC. No, on je takođe bio nepopravljivi velikosrpski nacionalista, nesklon Crnoj Gori kao nezavisnoj državi; negator crnogorskog nacionalnog identiteta, poznat i po uvredama prema manjinama; o Evropi i NATO govorio je sve najgore. U Crnu Goru je devedesetih došao sa namjerom da je miri tako što će potirati ono što je sama supstanca crnogorskog identiteta – slobodarstvo i antifašizam.

Takva SPC bila je druga linija uticaja velikosrpskog nacionalizma na izborni proces u Crnoj Gori. Koliko god se međusobno neslagali, njihovi nesporazumi bili su lični a ne ideološki: nadmetali su se za slavu ko će Crnu Goru prinijeti na žrtvenik velikosrpskom nacionalizmu - da li DF, kao ovovremene trupe generala Milutinovića ili SPC ,,duhovnim“ prepariranjem svijesti Crnogoraca, kojima je na litijama trebalo objasniti da su Vojislavljevići, Balšići i Crnojevići „srpske dinastije“, a da je Ivan Crnojević Cetinjski manastir gradio parama iz Srbije, pa je zato valjda i pravedno da pripada SPC.

Na kraju, zvanični Beograd je rezultate crnogorskih izbora protumačio logikom osvajača.

Kako?

- Kao otvorena vrata za nastavak svoje misije posrbljavanja Crne Gore i promjene karaktera građanske države. Budući da ciljevi velikosrpskog nacionalizma u Crnoj Gori još nijesu ostvareni, može se reći da je nervoza u sada jedinoj centrali DF-a - u državnom vrhu Srbije - u porastu. Tim prije što ni nova Vlada Crne Gore ne igra po njihovim taktovima - kazao je u intervjuu za "Pobjedu" Milo Đukanović.