Osnivanje novih privatnih univerziteta u KS nije opravdano

Piše: Amra Vrabac

SARAJEVO, (Patria) – U susret novom Zakonu o visokom obrazovanju KS koji bi se trebao naći na majskoj sjednici Skupštine KS, a primjenjivati od nove akademske godine 2021/2022 otvorilo se pitanje transparentnosti podataka o broju studenata na univerzitetima u Kantonu Sarajevo. Treba podsjetiti da su u Komisiji od 26 članova svi privatni univerziteti u KS (Burch, IUS, SSST) imali po jednog predstavnika za izradu Zakona, a što je dio akademske zajednice smatrao neopravdanim.

I dok Univerzitet u Sarajevu podatke o broju upisanih i diplomiranih studenata objavljuje javno, a kako nam je pojasnio rektor UNSA Rifat Škrijelj, te podatke dužni su dostavljati i nadležnim institucijama kantonalnog, federalnog i državnog nivoa koje su registrirane da prate statističke podatke o upisanim i diplomiranim studentima, privatni univerziteti te podatke ne otkrivaju javno.

“Kao rektor najvećeg i najstarijeg univerziteta u BiH smatram da jedan od elemenata transparentnosti u oblasti rada u oblasti visokog obrazovanja i upravljanja kvalitetom jeste  dostupnost dozvoljenih podataka o broju upisanih kandidata na studijske programe na svakom univerzitetu, te o broju diplomiranih, te onih koji su magistrirali na univerzitetima u BiH. Mi svake godine dostavljamo te podatke i oni su dostupni javnosti na javnim promocijama. Svake godine objavljujemo koliko kandidata promoviramo, iz koje grupacije, sa kojeg fakulteta, akademije i ne vidim nikakvog razloga da ti podaci budu tajna”, kazao je rektor Škrijelja za Patriju.

Ističe da bi ti podaci trebali biti javno dostupni jer je velika stvar za jednu državu kao što je BiH koja ima veliki broj univerziteta da zna koju težinu ima koji od tih univerziteta.

“Da resorna ministarstva, pošto je obrazovanje u FBiH pozicionirano na nivo kantona koji su preuzeli ulogu osnivača javnih univerziteta, znaju kada se donose zakoni i drugi podzakonski akti kakav je status tih visokoškolskih ustanova i kada je u pitanju broj studenata i akademskog osoblja i neakademskog osoblja. To su statistički podaci na temelju kojih se, možemo slobodno kazati, planira razvoj tih institucija, a pored ostalog i upisna politika na tim visokoškolskim ustanovama”, kazao je Škrijelj.

Novinska agencija Patria 26. januara zatražila je od tri privatna univerziteta u KS podatke o upisanim studentima u prvu godinu studija tokom 2018/2019, 2019/2020 i 2020/2021 akademske godine, kao i ukupni broj studenata na svim godinama. Tražili smo podatak i za broj diplomiranih studenata za isti period. Ni od jednog privatnog univerziteta nismo dobili odgovor, osim SSST-a koji je želio znati za šta nam trebaju ti podaci. Iako smo odgovorili da radimo tekst o broju upisanih studenata u KS i da smo iste podatke zatražili i od drugih univerziteta, odgovor nikada nismo dobili.

Zavod za statistiku FBiH na svojoj stranici objavio je statističke podatke o broju upisanih studenata u FBiH ali i pojedinačno na univerzitetima (javnim i privatnim) zaključno sa akademskom 2018/2019.

Univerzitet u Sarajevu te akademske godine upisao je 26.233 studenta, a sve privatne ustanove 2.609. Kada bismo podijelili to sa tri univerziteta i jednom visokom školom čiji je status upitan već izvjesno vrijeme dobije se prosječan broj od 650 studenata.

Godinu ranije (2017/2018) UNSA upisao je 27.037 studenata, a privatne ustanove 2.666.

Kada je riječ o broju diplomiranih na UNSA 2018/2019 bilo je 4.758, godinu ranije 2017/2018 4.679. Ako UNSA ima 26 fakulteta i akademija prosječno su diplomirala 183 studenta po svakoj organizacionoj jedinici što je više nego što jedan cijeli privatni univerzitet ima diplomiranih studenata.

Na privatnim ustanovama u akademskoj 2018/2019 diplomiralo je 527 studenata, a 2017/2018 437. Ako ovaj broj podijelimo sa tri univerziteta to je prosječno po 175 studenata na jedan univerzitet.

Iako se posljednjih godina, pa i mjeseci, govorilo o osnivanju novih privatnih univerziteta u Sarajevu, ministrica za nauku, visoko obrazovanje i mlade Melika Husić-Mehmedović u intervjuu za Patriju 19. marta  potvrdila je da ni postojeći ne popune sva mjesta koja oglase za upis te da smatra kako nema potrebe za još jednim privatnim unierzitetom.  

Koliko je ta oblast poligon za malverzacije i nezakonite radnje pokazuje i primjer Visoke škole “Američka škole za ekonomiju” koju je osnovao AU u BiH na čijem je čelu Denis Prcić, a koji je zapravo godinama upisivao studente nelegalno na fakultete AU u BiH, a ne na Visoku školu. Sve te neregularnosti sada provjeravaju i istražuju Tužilaštvo KS i Tužilaštvo BiH, kao i rad AU u BiH u Tuzli gdje su utvrđene i neregularnosti u izdavanju diploma.