Američkim lobistima Vučić dao dva miliona dolara, kontakti i s Palmerom

(Patria) - Firma “Jorktaun Solutions LLC” nije poznata široj javnost u Srbiji. Njen vlasnik je Danijel Vajdic (Daniel Vajdich). Prema pisanjima medija, radio je u Odboru za spoljnu politiku Senata, gdje je bio zadužen za Evropu i Evroaziju. Bio je savjetnik u predsjedničkim kampanjama republikanaca – senatora Teda Kruza, guvernera Skota Vokera i guvernera Mita Romnija.

Za tri godine lobiranja u SAD Privredna komora Srbije (PKS) platila je firmi "Jorktaun Solušns LLC" 1,3 miliona dolara, a do kraja 2022. za njene usluge izdvojiće još pola miliona dolara, pokazuju podaci do kojih su došle novine "Nova". Na spisku kontakata, koje je ta lobistička firma prijavila u vezi sa Srbijom, nalazi se i Richard Grenell, tadašnji specijalni izaslanik američkog predsjednika za Srbiju i Kosovo, i Matthew Palmer, u to vrijeme specijalni predstavnik za Zapadni Balkan.

U zvaničnom američkom registru FARA, u kom su registrovani svi lobisti iz SAD i objavljeni njihovi ugovori, nema informacija da je Vlada Srbije sa nekom lobističkom kućom u toj državi napravila aranžman. Međutim, to je učinila Privredna komora Srbije koja je sklopila više ugovora sa firmom Jorktaun Solutions LLC i to za 2019, 2020, 2021. i 2022. Poslednji je potpisan prije samo osam dana.

Prema tom dokumentu, ta firma je u obavezi da obezbjedi “strateško savjetovanje vezano za teme kojima se bavi PKS, a koje utiču na američko-srpske ekonomske odnose”. To uključuje, kako se dalje navodi, “pitanja menadžmenta i vladinih poslova, za koje se očekuje da uključe kontakt sa službenicima Vlade SAD i relevantnim predstavnicima privatnog sektora”.

Jorktaun Solutions će organizovati konferencije, tribine, govore, intervjue i druge forme promocije i platforme za PKS i njene članice u Washingtonu, New Yorku, San Francisku, Čikagu i drugim ključnim tržištima u SAD u cilju privlačenja američkih investicija u Srbiju, istražujući mogućnosti za srpsko investiranje u SAD i podsticanje povećanje saradnje između ključnih trgovinskih aktera na obje strane”, piše u ugovoru za 2022. godinu.

Ovaj ugovor, međutim, nije najskuplji. Iako se praktično svodi na isto, aranžman za 2020. PKS je koštao 600.000 dolara, dok ju je “strateško savjetovanje” u ovoj godini koštalo 400.000 dolara.

Predsjednik Privredne komore Srbije Marko Čadež za „Novu“ navodi da je za usluge Jorktaun Solutionsa do sada plaćeno ukupno 1,3 miliona dolara, odnosno 300.000 dolara u 2021, 400.000 dolara u 2020. i 600.000 dolara u 2019.

Kontakti sa Grenelom i Palmerom

Iako se usluge koje su pobrojane u ugovorima odnose prije svega na ekonomski aspekt američko – srpske saradnje, zanimljivo je da je Jorktaun Solutions u vezi sa Srbijom kontaktirao Richarda Grenella, u to vrijeme specijalnog izaslanika američkog predsjednika Donalda Trumpa zaduženog za pregovore Beograda i Prištine. Na spisku kontakata je i Matthew Palmer,, tada specijalni predstavnik za Zapadni Balkan. Njihova imena pominju se u polugodišnjem izvještaju Jorktaun Solutionsa koji je dostavljen američkom ministarstvu pravde.

U tom dokumentu piše i da su njih dvojica kontaktirani putem mejla, te da se tema odnosila na američko – srpska ekonomska pitanja. Kao datum naznačen uz njihova imena navodi se 10. decembar 2020.

Na istom spisku je i niz senatora, kao i novinarka FOX-a Megan Laj Majers.

Lobista pozdravljao razmenu teritorije Srbije i Kosova

Firma “Jorktaun Solutions LLC” nije poznata široj javnost u Srbiji. Njen vlasnik je Danijel Vajdic (Daniel Vajdich). Prema pisanjima medija, radio je u Odboru za spoljnu politiku Senata, gdje je bio zadužen za Evropu i Evroaziju. Bio je savjetnik u predsjedničkim kampanjama republikanaca – senatora Teda Kruza, guvernera Skota Vokera i guvernera Mita Romnija.

Zanimljivo je da je u oktobru 2018, u tekstu koji je napisao za Washington post, pozdravljao ideju razmjene teritorije između Srbije i Kosova. On je tada naveo da bi mirna razmjena teritorija trebalo da bude prihvatljiva za one koji žele stabilnost na Balkanu, te da bi takav sporazum mogao da omogući Prištini članstvo u međunarodnim organizacijama, poput Ujedinjenih nacija. Odbacivao je kritike da bi takav rasplet problema Kosova mogao da ima posljedice u ostalim zemljama u regionu.

Nije poznato da li je Daniel Vajdić i tada bio u kontaktu sa PKS ili nekim zvaničnicima iz Srbije. U registru FARA nismo pronašli ugovor koji se odnosi na taj period.

Čadež o efektima saradnje

Na pitanje „Nove“ koji su efekti saradnje sa firmom Jorktaun Solutions, Marko Čadež, predsjednik PKS, navodi da su samo u posljednjih mjesec dana zajedno organizovali prezentaciju potencijala srpskog IT sektora, na kojoj je učestvovalo više od stotinu američkih visokotehnoloških kompanija i sastanke sa nizom kompanijama i organizacijama u Izraelu.

„…kao što je Startup National koji pruža snažnu podršku aktivnostima primeni inovacija, razvoju srpskog eko startap sistema i povezivanju naše startup zajednice sa potencijalnim investitorima. U toku su i aktivnosti na uspostavljanju Srpske kuće u Silicijumskoj dolini, koja će jačati srpsko – američke veze u oblasti IKT i visokih tehnologija i doprineti još boljem pozicioniranju rastuće IT zajednice na tržištu SAD čije inovativne proizvode već koriste američke kompanije i institucije“, kaže on.

Zbog ovog teksta reagovala je premijerka Srbije Ana Brnabić. Ona je napisala na Twitteru da „kategorički demantuje brutalnu i sramotnu laž sa naslovne strane tabloida Nova: da su Palmer i Grenell lobisti Srbije“, iako se to u tekstu nigdje ne navodi.