BILA JE RAZRUŠENA DO TEMELJA Varšava 1950. i danas: Evropska metropola koja se uspjela dići iz pepela

(Patria) - Nakon Varšavskog ustanka 1944. godine, stanovnici glavnog grada Poljske nakon gotovo pet godina razaranja, našli su se slobodni i okruženi ruševinama.

Otprilike 85 posto zgrada je uništeno i bilo je potrebno čak 50 miliona neplaćenih sati rada, 91 milijarda zlota i 600 miliona cigli uzetih od rušenja kuća u drugim gradovima kako bi se grad vratio u život.

Građani koji su se vraćali u grad morali su se suočiti ne samo s razaranjima koja su se dogodila zbog oružanih borbi, već i sa svjesnim spaljivanjem grada koje je naredio Adolf Hitler, koji je želio izbrisati grad s lica Zemlje.

Danas, kad se šetate ulicama Starog grada, ako ne znate historiju, teško ćete povjerovati da je sve oko vas nanovo izgrađeno, od "starih" kuća pa do kraljevske rezidencije, koja je poznata po svojoj ružičastoj fasadi, piše Punkufer.hr.

Lech Niemojewski, arhitekt koji je bio dio tima poslanog da pregleda štetu, dodao je u izvještaju apel u kojem je naveo:

"Poljskim arhitektima! Prijatelji, Varšava vas zove! Moramo odmah početi s radom... Cijela država gleda u vas. Cijela zemlja računa da ćete odmah doći služiti velikoj stvari. Gleda vas i mučenička Varšava. Mučena, ali živa…"

Stanovnici Varšave svoj su grad dijelom rekonstruisali prema gradskim pejzažima, ili vedutama, venecijanskog slikara Bernarda Bellotta (1722-1780.), često nazivanog Canaletto, prema njegovom poznatijem ujaku.

Bellotto, koji je 1768. postao dvorski slikar poljskog kralja, stvorio je prekrasne i precizne slike zgrada i trgova u Varšavi.

Upravo su njegovi radovi gotovo 200 godina kasnije korišteni za transformaciju historijskog gradskog centra iz ruševina u ono što je sada UNESCO-ova svjetska baština.

U prvim radovima koji su započeli u prvim mjesecima 1945. učestvovalo je 1.400 arhitekata, urbanista, inženjera i drugih administrativno-tehničkih radnika.

Glavni radovi uključivali su: popis oštećenja, program rušenja, metode uklanjanja ruševina (oko 20 miliona kubnih metara materijala), plan obnove grada 1946-1947., plan zelenih površina, popis radova potrebnih za obnovu, brojanje građevinskog materijala i strojeva, popis historijskih građevina i radova potrebnih za njihovu obnovu i detaljni plan rekonstrukcije grada.

Rekonstrukcija Starog grada u njegovom historijskom urbanističkom i arhitektonskom obliku bila je manifestacija brige i pažnje usmjerene kako bi se osigurao opstanak jednog dijela poljske kulture.

Grad je ponovo izgrađen kao simbol pobjede i tolerancije, u kojem je donesen prvi demokratski evropski ustav, Ustav od 3. maja 1791. godine.

Rekonstrukcija je uključivala cjelovitu rekreaciju urbanističkog plana, zajedno sa starogradskom tržnicom, gradskim kućama, krugom gradskih zidina, Kraljevskim dvorcem i važnim sakralnim objektima.

Rekonstrukcija Varšave bila je veliko postignuće koje se ne bi moglo dogoditi bez žrtve, neumoljivosti i nesalomljivog duha poljskog naroda, kao i stotina arhitekata i urbanista, koji su uprkos ponekad užasnim životnim uslovima, poljske zime da i ne spominjemo, nastavili s naporima da obnove grad.

Poželite li naučiti i istražiti više informacija o rekonstrukciji Varšave nakon razaranja, posjetite varšavski muzej - Herritage Interpretation Center, koji daje najbolji uvod u historiju Starog grada.

U njemu možete saznati mnogo o razaranju i obnovi grada, kao i o okolnostima upisa historijskog centra Varšave na UNESCO-ov popis svjetske baštine.