Državna imovina dijeli sudbinu svog titulara države BiH

Piše: Sifet Kukuruz

Amandmanima Ustav SRBiH od 31. jula 1990. godine koji su usvojeni na zajedničkoj sjednici svih vijeća (Vijeća udruženog rada, Vijeća opština i Društveno-politickog vijeća) utvrđeno je da su "prirodna bogatstva i dobra u opštoj upotrebi" u društvenoj ili državnoj svojini. Ovim amandmanima je istovremeno utvrđeno da se na prirodnim bogatstvima i dobrima u opštoj upotrebi, može steći iskljucivo pravo korištenja i to pod uslovima utvrđenim državnim zakonom ( Amandman LXIII).

Za amandmane na Ustav S(RBiH) 1990. godine glasala su sva skupštinska vijeća koja su bila multietnička i koja su predstavljala sve građane i narode SRBiH. Na osnovu usvojenih ustavnih amandmana ne može biti pravnog spora da su prirodna bogatstva i dobra u opštoj upotrebi u vlasništvu države BiH i da se nad tim pravnim dobrima može steći samo pravo korištenja.

Dakle, zakonskim propisom ne može se vršiti promjena titulara nad državnom imovinom i dobrima u opštoj upotrebi, s obzirom da to pitanje predstavlja ustavnu materiju. Zakonski je moguće samo definisati uslove za stjecanje prava korištenja nad tim pravnim dobrima od strane nižih admistrativno-teritorijalnih i političkih jedinica u sastavu BiH.

Ovo znači da se državna imovina ne može dijeliti, u smislu promjene njenog titulara i zato je pogrešno govoriti o donošenju Zakona o raspodjeli državne imovine. Pravno je moguće govoriti samo o donošenju zakonskog propisa kojim se uređuje korištenje državne imovine.

Pitanje vlasništva nad državnom imovinom i dobrima u opštoj upotrebi,riješeno je i Ustavom BiH iz 1995. godine. Naime, Ustav BiH je stavio van snage Ustav RBiH, što znači da je sve do stupanja na snagu Ustava BiH iz 1995. godine važio pravni poredak RBiH.
Bilo bi logički i pravno neodrživo Ustavom BiH stavljati van snage Ustav RBiH i na njemu zasnovan ustavno-pravni poredak ukoliko on nije bio na snazi, odnosno važeći.

S obzirom da postoji kontinuitet ustavno-pravnog poretka proizilazi i da postoji kontinuitet državno-pravnog identiteta, odnosno subjektiviteta države RBiH. Ustavni sud BiH je u više svojih odluka utvrdio da postoji identitet i kontinuitet između S(R) BiH i BiH.

Ovo ukazuje da država koja je bila titular državne imovine 1990. godine, a koja je očuvala svoj državno-pravni identitet i kontinuitet, i nakon 1995. godine, ostaje titular te imovine. U tom smislu, sve što je predstavljalo dobra u opštoj upotrebi i državnu imovinu S (RBiH) je i nakon stupanja na snagu Ustava BiH, ostalo u istom pravnom režimu.
Vlasništvo države S (RBiH) je, shodno principu državno-pravnog identiteta i kontinuiteta ostalo vlasništvo države BiH, jer BiH nije nova država.

Sve dok postoji državni identitet i kontinuitet postoji i identitet i kontinuitet vlasničkih prava, jer Ustav BiH iz 1995. godine predviđa da država RBiH nastavlja svoje pravno postojanje, ali pod izmijenjenim imenom, kao država BiH.

S obzirom da politički predstavnici entiteta Rs tvrde da Ustav BiH ne reguliše pitanje državne imovine, proizilazi da pravni princip državno-pravnog identiteta i kontinuiteta ne ostavlja nikakve dileme u pogledu pitanja vlasništva nad državnom imovinom i dobrima u opštoj upotrebi.

Ukoliko pitanje državne imovine nije riješeno Ustavom BiH, onda to znači da ne može niti postojati bilo kakav sukob ili nesklad između pravnog poretka RBiH i BiH. Ostaje da važi pravni režim koji je postojao u vrijeme stupanja na snagu Ustava BiH, a to je pravni režim uspostavljen amandmanima na Ustav SRBiH 1990. godine.

Ustav BiH iz 1995. mijenja zatečeni pravni poredak RBiH samo u onim pitanjima koja se Ustavom BiH regulišu na drugačiji način. U svim drugim pravnim pitanjima država BiH zadržava kontinuitet i nasljeđuje pravni režim RBiH ukoliko on nije u suprotnosti sa Ustavom BiH, a kada se radi o državnoj imovini tu ne postoji bilo kakva neusklađenost između ova dva Ustava.

S obzirom na činjenicu da nikada nije prestala da postoji država koja je 1990. godine bila titular imovine, da se ta država nikada nije odrekla svojih prava u odnosu na imovinu, kao i činjenicu da pitanje imovinskih prava ni nakon 1995. godine nije normirano na drugačiji način, nesporno je da sva državna imovina i dobra u opštoj upotrebi ostaju u istom pravnom statusu, odnosno pravnom režimu u kojem su bila i 1990. godine.