Izricanje presude Stanišiću i Župljaninu 30. juna: Tužilaštvo traži kazne od 30 do 40 godina zatvora

Izricanje presude Žalbenog vijeća Haškog tribunala u postupku protiv Miće Stanišića i Stojana Župljanina, dva bivša visoko rangirana zvaničnika bosanskih Srba, zakazano je za četvrtak, 30. juna u 15:30 u sudnici I, saopćeno je iz Haškog tribunala, prenosi novinska agencija Patria.  

Mićo Stanišić, bivši ministar unutrašnjih poslova Republike Srpske, i Stojan Župljanin, bivši načelnik regionalnog Centra službi bezbjednosti u Banjoj Luci, optuženi su kao učesnici u udruženom zločinačkom poduhvatu (UZP) koji je imao za cilj da se trajno uklone Bošnjaci, Hrvati i drugo nesrpsko stanovništvo s teritorije planirane „srpske države“ u Bosni i Hercegovini.

Pretresno vijeće je zaključilo da su Stanišić i Župljanin učestvovali u tom UZP-u i da su mogli predvidjeti mnoge od zločina počinjenih u vi še opština u BiH.

Pretresno vijeće je osudilo Stanišića i Župljanina na po 22 godine zatvora za zločine protiv čovječnosti i ratne zločine počinjene u BiH između aprila i decembra 1992.

Podsjećamo,  iako su dobili istu zatvorsku kaznu, prvooptuženi Stanišić je oslobođen tačke za istrebljenje, dok je njegovom podređenom, drugooptuženom Župljaninu, utvrđena odgovornost i za taj zločin.

Predsjedavajući sudija Burton Hallje objasnio zašto je prvooptuženi Stanišić oslobođen od te tačke optužnice.

„U pogledu incidenata istrebljenja u opštinama Ključ, Kotor Varoš, Prijedor, Brčko, Višegrad,Vlasenica, Zvornik i Banja Luka, pretresno vijeće je dalje anliziralo Stanišićevu odgovornost za istrebljenje u okviru doktrine komandne odgovornosti i zaključuje da on ili nije znao ili nije imao razloga da zna da će doći do istrebljenja, da je u toku ili da je izvršeno, kazao je Hall.

Stanišić je oslobođen i komandne odgovornosti za zločin na Korićanskim stijenama, koji su počinile policijske snage iz Prijedora:

„U slučaju Korićanskih stijena, iako je Stanišić saznao za istrebljenje preko 150 muškaraca Bošnjaka nekoliko dana nakon zločina, pretresno vijeće konstatuje da on ne snosi krivičnu odgovornost za ova krivična djela jer tužilaštvo nije dokazalo da Stanišić nije preduzeo nužne i razumne mjere da kazni počinioce u vezi s ovim incidentom.“

S druge strane, drugooptuženi Župljanin, koji je bio direktno podređen Stanišiću, osuđen je i za tačku istrebljenja. Tročlano raspravno vijeća je, naime, zaključilo da je tužilaštvo pružilo dokaze o naporima Župljanina da zataška zločine policajaca koji su mu bili potčinjeni, pa je prema tome za njih i odgovoran:

„U barem dva incidenta u kojima su pripadnici policije ubili veliki broj Bošnjaka, Župljanin je zavarao pravosudne organe u nastojanju da zaštiti počinioce od krivičnog gonjenja. Pretresno vijeće konstatuje van razumne sumnje da je ovim djelima i propustima Stojan Župljanin i namjeravao i značajno doprinio planu uklanjanja Bošnjaka i Hrvata sa teritorije planirane „srpske države“.

Sudsko vijeće se uvjerilo da je Župljanin čak lično sudjelovao u rijetkim istragama zločina policijskih snaga, a čije je rezultate potom namjestio kako bi počinitelji prošli nekažnjeno. Time je, prema presudi, doprinio klimi nekažnjenosti, nasuprot svojoj obavezi da zaštiti sve civile na području pod kontrolom njegovih policijskih snaga:

„Umjesto toga, on je, kako se navodi, ohrabrivao i omogućavao počinjenje zločina od strane srpskih snaga. Pored toga, prema navodima iz optužnice, on nije preduzeo odgovarajuće korake u cilju istrage, hapšenja ili kažnjavanja počinilaca takvih zločina.“

Tužilaštvo Haškog tribunala zatražilo je 2013. da Žalbeno vijeće poništi kazne od po 22 godine zatvora nekadašnjim Stanišiću i Župljaninu i izrekne im kazne u rasponu od 30 do 40 godina.