Kad revizionizam podivlja: Trebinje gubi bitku protiv kradljivaca historije

U Trebinju se 8. oktobra u Gradskom parku Jovan Dućić okupilo oko 200 ljudi koji su sebe nazivali „porodicama žrtava komunističkog terora“. Oni su protestirali pred spomenicima narodnih heroja iz NOB-a, piše novinska agencija Patria.  

U Gradskom parku su 4. oktobra, na Dan oslobođenja Trebinja, postavljene biste narodnih heroja Save Kovačevića i Dragice Pravice. Kada se trebao postaviti spomenik narodnom heroju Vladi Šegrtu, legendarnom komandantu 10. hercegovačke brigade, dogodili su se ovi protesti. Okupljeni su tražili da se dva spomenika uklone, a treći sa bistom Vlade Šegrta ne postavlja.

Ovaj zahtjev demonstranata je među građanima Trebinja izazvao brojne polemike na portalima i na društvenim mrežama. Trebinje se na neki način podijelilo, a većina se izjasnila protiv demonstranata, koji su uglavnom stigli iz Gacka i Nevesinja.

Za mnoge Trebinjce se pod kvalifikacijom „komunistički teror“ krije podvala. Radi se o spomenicima partizanskim borcima protiv fašizma. Bune se pripadnici Ravnogorskog četničkog pokreta. Govore o navodnim zločinima partizana u Gacku i Nevesinju. Na sceni je najgori oblik revizionizma. Sve je to već viđeno jer je krenulo iz Srbije sa rehabilitacijom četničkog generala Draže Mihajlovića i Hitlerovog saradnika Milana Nedića.

O Vladi Šegrtu pisali su Koča Popović i Vladimir Dedijer. Šegrt je u nacizmom okovanoj Evropi u vrijeme Drugog svjetskog rata spominjan kao legendarni i najpoznatiji Titov komandant. Dakle, njegova antifašistička borba je odavno prerasla granice Trebinja i Hercegovine. 

Šegrtova 10. hercegovačka brigada bila je multietnička. U knjizi „Borci Sutjeske“ autor Viktor Kučan navodi da je u vrijeme nacističko-četničke ofanzive na Sutjesci poginulo 305 boraca Desete hercegovačke, od kojih 115 Srba, 94 Muslimana, 93 Hrvata, 2 Crnogorca i 1 Jevrej.              

Reagujući na ove proteste, jedan od prvih ljudi SUBNOR-a Trebinja podsjetio je da „su biste bile ranije postavljene, ali su ukradene. Sada su samo obnovljene“.

Kada su u januaru 1993. godine zapaljene dvije gradske džamije, te nekoliko džamija u prigradskim naseljima, dok se u plamenu urušavao čuveni nacionalni spomenik Begova kuća, počeo je egzodus trebinjskih muslimana, a istovremeno su nestale biste partizanskih narodnih heroja iz Gradskog parka.

Sve te spomenike, njih 14 napravio je akademski kipar Ejub Begović. Iako je bio jedan od najtalentovanijih studenata Zagrebačke akademije, čuven po perfektnoj tehnici i ugledan među svojom umjetničkom klasom, vratio se u svoje Trebinje i praktično svom gradu kao žrtvu predao svoj ne0procjenjivi talenat.

Biste narodnih heroja su početkom 1993. godine ukradene i prodate bukvalno za nekoliko njemačkih maraka. Tako se u Trebinju historija krala. Jedna od bisti je bačena u jedan napušteni tunel, a onda su kradljivci izvršio i nuždu u spomenik.

Trebinjski Bošnjaci su nestali iz Trebinja istovremeno sa bistama narodnih heroja. Bio je to vrhunac fašizma. 

Iz Trebinja je na put bez povratka, sa svojim sugrađanima otišao i kipar Ejub Begović. Umro je u Švedskoj 29. aprila 2004. godine. Trebinje danas gubi bitku protiv kradljivaca historije.