Piše: Amra Varatanović
Užarena tema u bh. medijima proteklih nekoliko dana je Kodeks oblačenja na Univerzitetu u Sarajevu koji je predložila Komisija u kojoj su bili i predstavnici Studentskog parlamenta i akademske zajednice. Mnogobrojne reakcije upućene su iz akademske zajednice, opozicionih političkih stranaka i civilnog sektora. Na javnim raspravama koje su organizirali fakulteti UNSA-e traži se povlačenje Kodeksa iz daljnje procedure zbog diskriminatornih, nejasnih, nedorečenih odredbi ali i ugrožavanja osnovnih ljudskih prava.
Akademska zajednica o ovoj temi bila je jasna i glasna, ali samo nekoliko mjeseci prije bila je tiha i uspavana. Skoro u potpunosti je zakazala kada je usvajan novi Zakon o visokom obrazovanju KS, koji je dao veće ovlasti Upravnom odboru u odnosu na Senat UNSA. Iako je Vlada KS novim zakonom u UNSA povećala broj članova Upravnog odbora iz akademske zajednice, njih sedam, a četiri u ime osnivača, dakle Vlade, jasno je da politika upravlja najvažnijim procesima na Sarajevskom univerzitetu. Tako je novim zakonom oduzeto pravo glasa prorektorima, dok UO može smijeniti rektora što je ranije bila nadležnost Senata UNSA-e.
No, na ove promjene akademska zajednica ostala je bez zvučnije reakcije. Primjena zakona je počela, tražene izmjene nikada nisu usvojene, a počinje i proces prelaska Univerziteta na trezor i gašenje pravnog subjektiviteta fakulteta i članica UNSA-e.
Ono što je godinama unazad tapkalo u mjestu, Vlada KS na čelu sa premijerom Elmedinom Konakovićem (smijenjen u martu 2018. godine) sprovela je u djelo. Posljedice za sam Univerzitet u Sarajevu, ali i sistem visokog obrazovanja općenito, tek bi mogle isplivati na površinu. Politika je na ovom primjeru pokazala potrebu za upravljanjem u oblasti obrazovanja.
Takvog stava je i Ivana Korajlić, v.d. izvršnog direktora Transparency Internationala. Na pitanje kakve posljedice može izazvati sada i potpuno ovladavanje politike Sarajevskim univerzitetom, te šta je interes politike u konkretnom slučaju, Korajlić pojašnjava da se ide na uništavanje obrazovanja.
- Kod nas se ide na uništavanje obrazovanje, da bi zavladalo jednoumlje i da bi se stranke koje su sada na vlasti održale tu gdje jesu. Sa druge strane, imaju interes da upravljaju sa svim pa i sa javnim obrazovnim ustanovama jer to omogućava i dodatno zapošljavanje stranačkog kadra, i upravljanje resursima, a da ne govorim o utjecaju na omladinu koja se obrazuje na tim obrazovnim ustanovama – kaže Korajlić za agenciju Patria. Transparency International redovno prati procese u obrazovnom sistemu Bosne i Hercegovine.
Korajlić navodi i da se osim Upravnog odbora na UNSA, sada politizuju i studentska udruženja u zemlji.
- Imate situaciju da se studentska udruženja potpuno politizuju, da vladajuće stranke upravljaju i njima. Ta udruženja učestvuju u radu Senata univerziteta i imaju pravo odlučivanja pa na taj način dodatno mogu da stranci osiguraju političke glasove – zaključuje Korajlić.
ABOUT THE AUTHOR [email protected]
Amra Varatanović je novinar i kolumnista na web portalu novinske agencije Patria. Novinarstvom se počela baviti 2010.