ANALIZA IFIMES-a: Da li Komisija Vlade RS potkopava jevrejsku borbu protiv antisemitizma?

LJUBLJANA, (Patria) - Međunarodni institut za bliskoistočne i balkanske studije (IFIMES) iz Ljubljane, Slovenija, redovno analizira događanja na Bliskom istoku i Balkanu. IFIMES je pripremio analizu povodom formiranja, kako su naveli, kontraverznih međunarodnih komisija Vlade entiteta Republika Srpska (BiH) za utvrđivanje historijskih činjenica za Srebrenicu i Sarajevo. Te komisije, smatraju iz IFIMES-a, predstavljaju najavu novog talasa negiranja holokausta i pravni i historijski revizionizam. 
Iz analize „Holokaust (Sho'ah): Uvod u nova negiranja holokausta i pravni i historijski revizionizam“ izdvajamo najvažnije i najzanimljivije dijelove.

Uvod u nova negiranja holokausta i pravni i historijski revizionizam

Pet značajnijih svjetskih istraživanja i izvještaja o antisemitizmu (Istraživanje i izvještaj Evropske komisije „Percepcija antisemitizma “, Izraelski godišnji Izvještaj o Antisemitizmu , godišnji Izvještaj Centra Simon Wiesenthal , istraživanje „Holocaust remembrance project“  i Istraživanje američke tv CNN „Antisemitizam u Evropi“ ) je obilježilo vrijeme uoči i tijekom obilježavanja 27. januara 2019. godine Međunarodnog dana sjećanja na žrtve Holokausta (Sho'ah). Naftali Bennett, izraelski ministar za obrazovanje i dijasporu, predstavljajući godišnji izvještaj o antisemitizmu je pozvao svjetske vlade da iskorijene antisemitizam iz svojih društava i da zauzmu čvrsta stajališta prema mržnji usmjerenoj prema Jevrejima i upozorio da bi „Izrael trebao pomoći milionima Jevreja u dijaspori koji su izloženi antisemitskim zločinima.“ Jedna od osnova navedenog izvještaja je istraživanje „Percepcija antisemitizma“, kojeg je objavila Evropska komisija uoči obilježavanja Dana sjećanja na žrtve holokausta 2019., o percepciji antisemitizma među Evropljanima, a  na zahtjev Evropskog parlamenta.
Evropska komisija je objavila najveću anketu ikada provedenu o percepciji jevrejskog naroda i iskustvima antisemitizma. U istraživanju je učestvovalo preko 27.600 ispitanika u 28 država članica EU.

Rast antisemitizma u EU

Istraživanja su pokazala, da je u EU u velikoj mjeri došlo do povećanja antisemitizma, a devet od deset ispitanih Jevreja su izjavili, da se antisemitizam u EU povećao u posljednjih pet godina. Nažalost, njihovo mišljenje dijeli samo 36% ispitanika u javnosti EU, dok 85% Jevreja smatra da je antisemitizam najveći društveni ili politički problem u njihovoj državi unutar EU. Također, 89% Jevreja smatra da je antisemitizam najproblematičniji na internetu i društvenim mrežama; 28% ispitanika su bili maltretirani najmanje jednom u 2018. godini; 79% Jevreja koji su iskusili antisemitsko uznemiravanje u proteklih pet godina nisu to prijavili policiji ili drugoj instituciji; 34% izbjegava posjetiti Jevrejske događaje ili lokalitete, jer se ne osjećaju sigurno, a 70% Jevreja smatra da napori država članica EU u borbi protiv antisemitizma nisu efikasni. Najveću zabrinutost su izrazili Jevreji u Francuskoj (95 %), zatim slijede Jevreji u Njemačkoj (85 %), a najmanje su zabrinuti u Danskoj (56 %).

Studija također pokazuje da su Jevreji u Njemačkoj bili suočeni sa najvećim brojem antisemitskih napada. Nešto više od 1/3 Evropljana je mišljenja, da se antisemitizam povećao u njihovoj zemlji proteklih pet godina, ali skoro 2/3 Evropljana smatra da se antisemitizam nije povećao. Više od 1/2 ispitanika je navelo da je najproblematičnija manifestacija antisemitizma u njihovim zemljama negiranje holokausta, a zatim antisemitizam na internetu i online društvenim mrežama.

Frans Timmermans, prvi potpredsjednik Evropske komisije je u povodu izvještaja izjavio: „Duboko sam zabrinut zbog rasta antisemitizma, kao što je zaključeno u izvještaju. Bitno je da se borimo protiv ove pošasti snažno i kolektivno. Jevrejska zajednica mora da se osjeća sigurno i kod kuće i u Evropi. Ako to ne možemo postići, Evropa prestaje da bude Evropa." 
Iako obaveza zaštite građana EU leži prvenstveno u samim državama članicama, EU je u decembru 2018. godine jednoglasno usvojila „Deklaraciju o borbi protiv antisemitizma i razvoj zajedničkog sigurnosnog pristupa kako bi se bolje zaštitile Jevrejska zajednice i institucije u Evropi”. Države članice EU su također pozvane da koriste definiciju antisemitizma Međunarodnog saveza za sjećanje na holokaust.

Velika anketa-istraživanje medijske mreže CNN „Antisemitizam u Evropi“ krajem 2018. godine u sedam evropskih država ispitala je 7.000 osoba: u Njemačkoj, Velikoj Britaniji, Austriji, Francuskoj, Švedskoj, Mađarskoj i Poljskoj je otkrila da ¼ Evropljana vjeruje da Jevreji imaju previše uticaja na biznis i financije i da imaju mnogo uticaja na sukobe i ratove širom svijeta. Čak 1/3 ispitanika vjeruje da Jevreji koriste holokaust da bi ostvarili svoje ciljeve, a 1/5 anketiranih da Jevreji imaju značajan uticaj na politiku i medije. Preko 40% anketiranih vjeruje da su Jevreji žive pod prijetnjom u državama EU, a 28% ispitanika, da je antisemitizam u njihovoj zemlji uglavnom rezultat akcija Izraela. Čak 2/3 ispitanika smatra, da Jevrejske populacije ima mnogo više nego što je njihov stvaran broj, a 1/4 Mađara smatra da Jevreji čine 20% ukupne populacije svih ljudi na svijetu.

U pogledu rastućeg antisemitizma u Evropi Benjamin Netanyahu, premijer Izraela, je izjavio da „Postoji stari antisemitizam u Evropi koji dolazi od ekstremne desnice, ali postoji također novi antisemitizam koji dolazi od ekstremne ljevice i također radikalnih islamskih centara u Evropi koje šire kletve i laži o Izraelu.“S tim u vezi Netanyahu je pohvalio desničarske lidere Austrije i Mađarske koji se prema njegovom mišljenju bore protiv antisemitizma što je izazvalo reakciju predsjednika države Izrael Ruvena Rivlina, koji je izjavio da je antisemitizam „zlo koje se može naći svuda - lijevo i desno, među nacionalistima i religioznima“, a da je borba protiv antisemitizma nemoguća stvaranjem koalicija sa neofašističkim pokretima i tako se direktno se suprotstavio Netanyahuu. Izraelski predsjednik smatra da je neofašizam „apsolutno nekompatibilan“ sa poviješću Izraela i smatra da je odbacivanje neofašističkih pokreta način borbe protiv antisemitizma.
Izraelci Greif i Israeli na čelu komisija za reviziju pravnih i historijskih činjenica za Srebrenicu i Sarajevo

Navedeni izvještaji i istraživanja sadrže i djelomičnu analizu razloga antisemitizma u EU i što je najvažnije detektiraju i definiraju šta građani EU misle o Jevrejima, ali i šta Jevreji misle o državama EU u kojima žive i rade. Očigledno je, da postoji nesklad između opservacija Jevreja i građana EU o ugroženosti jevrejskih zajednica u EU, ali i drugačijih stavova između Netanyahu i Rivlina. U prvi plan kao osnove za antisemitizam u EU navodi se negiranje holokausta. 

Ovih dana interesiranje međunarodne zajednice ne samo u EU su privukla dešavanja u Bosni i Hercegovini, jer je Vlada entiteta Republika Srpska, čija su vojska i policija presudom Međunarodnog suda pravde (ICJ) proglašene odgovornim za genocid u Srebrenici, a političko rukovodstvo entiteta Republika Srpska presuđeno za zločin genocida pred međunarodnim krivičnim sudom za zločine počinjene na području bivše Jugoslavije u Den Haagu (ICTY), formirala dvije kontraverzne međunarodne komisije koje trebaju utvrditi događaje u vezi sa Srebrenicom i sa višegodišnjom opsadom Sarajeva. Na čelu obje komisije nalaze se izraelski Jevreji. Jevrejski profesori Gideon Greif i Raphael Israeli su osobe, koje su pristale da budu na čelu dvije kontraverzne međunarodne komisije i preuzeli su historijsku odgovornost da upravljaju procesima kojima se negiraju pravosnažne presude međunarodnih sudova o počinjenom genocidu u Bosni i Hercegovini. Analitičari smatraju da sudjelovanje navedenih profesora u pokušajima nepriznavanja međunarodnih pravosnažnih presuda i pokušajima negiranja počinjenog genocida u Srebrenici otvara prostor negatorima holokausta i zagovornicima antisemitizma u Evropi i svijetu da na isti i/ili sličan način pokušaju ili nastave osporavanje holokausta odnosno osnuju kontraverzne međunarodne komisije po istom modelu.

ICTY pravosnažno presudio zločin genocida u Srebrenici

Poznato je, da su dva suda UN-a, Međunarodni sud pravde (ICJ) i Međunarodni krivični tribunal za bivšu Jugoslaviju (ICTY), svojim presudama utvrdili relevantne činjenice i zločin počinjen u Srebrenici nad Bošnjacima presudili kao zločin genocida, a opsadu Sarajeva od 1992-1995. godine je ICTY presudio kao zločin protiv čovječnosti i kao kršenje zakona i običaja ratovanja. I zločin u Srebrenici i zločin u Sarajevu presuđeni su kao Udruženi zločinački poduhvati od strane ICTY-a. Američka i druge ambasade u Bosni i Hercegovini, Ured Visokog predstavnika (OHR) i niz međunarodnih organizacija su osudile formiranje te dvije kontraverzne međunarodne komisije smatrajući, da je su međunarodni sudovi u posljednjih 25 godina utvrdili istinu u vezi sa Srebrenicom i Sarajevom. Generalno, formiranje dvije međunarodne komisije se od međunarodnih zvaničnika tretira kao pokušaj revizionizma i negiranja genocida i opsade Sarajeva utvrđenih od UN sudova, a žrtve smatraju da se komisijama žele poništiti činjenice u presudama ICTY I ICJ, odnosno onemogućiti žrtvama da dosegnu krivičnu pravdu, ali i pokušaj da se komisijama utiče na drugostepene presude protiv Radovana Karadžića i Ratka Mladića.

Upravo činjenica, da navedeni izraelski profesori, Greif i Israeli, budu na čelu dvije kontraverzne međunarodne komisije koje trebaju da ponovo utvrđuju dešavanja u Srebrenici i Sarajevu izazvala je dodatne reakcije u evropskim i američkim političkim krugovima. Znajući koliko je međunarodna zajednica na čelu sa SAD i EU uradila na krivičnom progonu odgovornih formirajući ICTY, ali i Sud Bosne i Hercegovine, liderstvo dvojice Jevreja u kontraverznim međunarodnim komisijama, prema mišljenju analitičara, biće primarno u fokusu evropskih političkih krugova, posebno onih u Evropskom parlamentu koji su uvjerljivo sa 98% usvojili nekoliko rezolucija kojima se potvrđuje genocid u Srebrenici. Evropski parlamentarci (EP) su u protekle četiri godine pokrenuli i instalirali niz mjera, radnji i akcija u okviru EU da bi se Jevrejska zajednice u potpunosti zaštitile na tlu Europe. Formiranje kontraverznih međunarodnih komisija je i „prst u oko“ i posljednjoj  Rezoluciji Evropskog parlamenta iz novembra 2018 .godine prema kojoj se za Srbiju uvodi novi uvjet za ulazak u EU, a to je prihvaćanje i priznanje naslijeđa i presuda ICTY, prevashodno pravosnažnih presuda za genocid u  Srebrenici, koje je u posljednje vrijeme najviše negirala premijerka Republike Srbije Ana Brnabić.

Da li Greif i Israeli potkopavaju jevrejsku borbu protiv antisemitizma i negiranja holokausta?

Analitičari smatraju, da se angažman dvojice Jevreja, Greifa i Israelija, kao predsjednika kontraverznih međunarodnih komisija Vlade entiteta Republika Srpska za Srebrenicu i Sarajevo, koje trebaju dezavuirati međunarodno potvrđene sudske činjenice kroz pravosnažne presude vjerojatno će najviše štete nanijeti jevrejskim zajednicama u državama EU, ali i šire, jer sudjelovanjem u kontraverznim međunarodnim komisijama za reviziju pravnih činjenica (pravosnažnih presuda) i historije potkopavaju Jevrejsku borbu protiv antisemitizma i negiranja holokausta. Pored privatnog interesa dvojice profesora analitičari postavljaju pitanje čime su se rukovodila dvojica jevrejskih profesora, da u vrijeme rastućeg antisemitizma u EU i svijetu ulaze u sferu negiranja pravosnažnih presuda UN sudova za genocid nad Bošnjačko-muslimanskim narodom u Evropi. Centar Simon Wiesenthal, koji ima sjedište u Jeruzalemu je u svom izvještaju objelodanio rezultate nastavka svog rada sudskog progona bivših nacista. Od 2001.  do 2018.godine osuđeno je 105 nacista za sudjelovanje u holokaustu, a četiri suđenja su još u toku. Procesi pred ICTY još nisu završeni i veoma je upitno da li se sudjelovanjem dvojice jevrejskih profesora u kontraverznim komisijama, koju je formirala srpska strana u BiH (Vlada entiteta Republika Srpska) nanosi šteta i sudskim procesima koji se vode širom svijeta protiv nacista o čemu nas detaljno izvještava ugledni Centar Simon-Wiesenthal.

Veoma su interesantni zaključci istraživanja „Holocaust remembrance project“,  kojeg su sponzorirali univerziteti Yale, Grinnell College i Evropska unija za progresivni Judaizam, objavljeni 25. januara 2019. godine. Studija obuhvata države EU, osim Španije, Portugala i Švedske. Jedan od ključnih zaključaka je, da Izrael podržava mnoge nacionaliste i revizionističke Vlade umjesto da protestira protiv revizionističkih ekscesa usmjerenih protiv Jevreja. Shodno studiji revizionizam po pitanju holokausta je na najgoroj  razini u  Hrvatskoj, Mađarskoj i Litvaniji, te da Vlade tih zemalja „nastoje minimalizirati ulogu njihovih pripadnika u masovnim ubijanjima Jevreja.“

Zašto se skrivaju arhive o holokaustu u Srbiji?

Također se  u studiji „Holocaust remembrance project“ precizira i da se mnoga arhivska građa i zbirke koje se odnose „na ustašku državu NDH“ nalaze se u arhivama Ministarstva odbrane Republike Srbije te su nedostupne „uz izgovor da su se  morale premjestiti izvan Beograda tokom 'NATO intervencije' iz 1999.godine”. I navodi se da se „intervjuirani akademici žale“ da su mnoge arhive korisne za razumijevanje holokausta u Srbiji nedostupne, te da je tim arhivama „teško ili nemoguće pristupiti“.  

U narednom period očekuju se reakcije jevrejskih organizacija širom svijeta za borbu protiv antisemitizma i negiranje holokausta, države Izrael te mehanizama u okviru UN-a prema formiranim kontraverznim međunarodnim komisijama Vlade entieta Republika Srpska za reviziju pravosnažnih presuda o počinjenom genocidu u Srebrenici i zločina protiv čovječnosti u Sarajevu i reviziju historije, ali i  reakcije  drugih država EU koje su svojim rezolucijama, zajedno sa SAD, Kanadom i Australijom prihvatili EU rezolucije kojima se pravosnažnim presudama potvrđuje genocid u Srebrenici potvrđen pravosnažnim presudama od strane međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (ICTY) u Den Haagu.